• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Architektura | Architektura drewniana

Architektura drewniana

  • Styl romański
  • Gotyk
    • Sztuka
    • Budowle świeckie
    • Kościoły i klasztory
  • Renesans i manieryzm
  • Barok i rokoko
  • Klasycyzm
  • Eklektyzm, secesja, modernizm
    • Modernizm
    • Secesja
    • Eklektyzm
  • Postmodernizm
  • Architektura drewniana

Architektura drewniana

dział:

Architektura

komentarze: 3 (zobacz)
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

W przeszłości drewno było powszechnie dostępnym materiałem budowlanym, łatwym w obróbce, acz niezbyt trwałym i podatnym na zniszczenie (pożary, szkodniki). Gdy szerzej zaczęto stosować trwalsze rodzaje budulca, zeszło na dalszy plan i wykorzystywano je już znacznie rzadziej. Dziś nieliczne, pozostałe z minionych lat budowle drewniane uważane są za interesujące zabytki, które objęte są ochroną, a czasem przenoszone do skansenów.

Wśród zabytków wzniesionych z drewna najważniejsze miejsce zajmują kościoły, w Wielkopolsce szczególnie bogato reprezentowane. Ich liczba, stan zachowania i różnorodność form nie mają odpowiednika w żadnym z regionów. Kiedyś świątynie w przeważającej mierze budowano właśnie z drewna – jak można wyczytać w księdze uposażeń z 1510 r., na terenie archidiecezji gnieźnieńskiej były wówczas 462 kościoły drewniane i zaledwie 32 murowane. Obecnie jest ich w granicach regionu jeszcze ok. 280, a tak wielką liczbę wytłumaczyć można faktem dbania i konserwowania przez mieszkańców miejscowości, którym przez lata dobrze służyły. Nawet gdy obok wznoszono większą i nowocześniejszą świątynię, starą pozostawiano – jak w Kucharkach (powiat pleszewski) czy w Siedlikowie (powiat ostrzeszowski).

Forma i sposób budowania z drewna długo nie podlegały większym zmianom. Przeważnie stosowano konstrukcję zrębową, tzn. bale układane jeden na drugim, w narożach (węgłach) połączone między sobą poprzez dopasowane do siebie wycięcia (wiązania ciesielskie). W ogromnej większości owe bale są ukryte pod oszalowaniem. Niekiedy te połączenia bali przekształcano w element zdobniczy, np. wycinając je w tzw. jaskółczy ogon lub – jak w kościele z lat 1751-54 w Magnuszewicach (powiat jarociński) – pozostawiając nieobcięte wystające końce bali. Niewiele kościołów ma konstrukcję sumikowo-łątkową (znaną już z osady przedhistorycznej w Biskupinie), gdzie we wycięcia w słupie (zwanym łątką) wsuwa się od góry odpowiednio zaciosane na końcach belki (sumiki). W wielkopolskich kościołach zastosowano ją m.in. w Starej Wiśniewce w powiecie złotowskim (1647 r.) i w Węglewie w powiecie poznańskim (1818 r.). Nieco bardziej była rozpowszechniona konstrukcja szkieletowa (zwana też słupowo-ramową), składająca się ze słupów połączonych ze sobą poziomo podwalinami u dołu i belkami u góry, dodatkowo usztywnionych elementami ukośnymi: mieczami i zastrzałami. Wolną przestrzeń ścian wypełniano drewnem, gliną pomieszaną z sieczką (wtedy mówimy o konstrukcji szachulcowej) lub cegłami (tzw. mur pruski).

Sposób budowania niekiedy trudno rozpoznać, gdyż na ogół ściany są z zewnątrz i od wewnątrz obite deskami (oszalowane). Czasem jednak kościoły szachulcowe, gdy drewnianą konstrukcję (w naturalnym kolorze lub pomalowaną na czarno) skontrastowano z pobielonymi lub szarymi powierzchniami wypełnień, zwracają z daleka uwagę. Tak ozdobione świątynie można oglądać m.in. w Jaktorowie w powiecie chodzieskim (1763-76), Obornikach (Świętego Krzyża, 1766 r.), Uzarzewie w powiecie poznańskim (1749 r.) czy – chyba najładniejszą z nich – w Dąbczu w powiecie leszczyńskim (1666-68).

Strony: 1 2 3 4

Komentarze (3)

bads apel

2016-06-21 04:41:27

Mam nadzieję, ze wymienione obiekty, m.in.dwór w Giżycach powróci do dawnej świetności i ze zostanie profesjonalnie zakonserwowany. Oby szybko znalezli sie ludzie, ktorym zalezy na utrzymaniu tego jakże polakiego dobra i dziedzictwa.

apeldowładz

2016-06-21 04:42:09

Kto uratuje dwor w Łopuchowie? To koniecznosc.

2019-11-04 07:27:41

Bardzo fajna strona. Z niecierpliwoscia czekam na nastepny post

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu