Rzeźba
Plastyka tamtego okresu to prawie wyłącznie dzieła o charakterze religijnym, nawet jeśli wykonywano je na zamówienie osób świeckich. Do figuralnych rzeźb gotyckich zasadniczo stosowano drewno. Znamy je głównie z kościołów, rzadziej z muzeów, dokąd trafiały w celu uchronienia przed zniszczeniem (można tu polecić galerię sztuki gotyckiej w Muzeum Narodowym w Poznaniu oraz ekspozycje muzeów archidiecezjalnych w Gnieźnie i Poznaniu). Mimo dość jednorodnej tematyki, jeszcze dziś zadziwiają różnorodnością form i bogactwem rozwiązania szczegółów. Na uwagę zasługują zwłaszcza krucyfiksy (np. w Ołoboku w powiecie ostrowskim – wykonany w Nadrenii w połowie XIII w. – czy w kolegiacie w Szamotułach z ok. 1370 r.) oraz figury Matki Boskiej (z ok. 1400 r. w Krzyżownikach w powiecie kępińskim, Piękna Madonna z ok. 1420 r. w kościele w Czempiniu, z ok. 1500 r. w Grębaninie w powiecie kępińskim, cudowna figura z ok. 1500 r. w Tulcach w powiecie poznańskim). Otoczona kultem jest rzeźba św. Idziego z ok. 1500 r. w kościele w Mikorzynie (powiat kępiński).
Wyjątkowe, bo wykonane z kamienia (co zrozumiałe, gdyż były umieszczone na zewnątrz), są poznańskie figury Matki Boskiej na probostwie farnym przy ul. Klasztornej (początek XVI w.) i nad portalem kościoła Pana Jezusa przy ul. Żydowskiej (ok. 1500 r.); obie zdobiły wcześniej kamienice mieszczańskie.
W wielu kościołach zachowały się drewniane rzeźby gotyckie na belkach tęczowych – najczęściej krucyfiksy lub grupy pasyjne (stojące przy krzyżu figury Matki Boskiej, świętych niewiast i św. Jana, rzadziej św. Maria Magdalena i aniołowie z narzędziami Męki Pańskiej). Wykonywano wówczas również płaskorzeźbione sceny figuralne (kilkadziesiąt typowych motywów). Scenę nazwaną Św. Jan Chrzciciel na puszczy z 1499 r. można obejrzeć w kościele w Cieszynie w powiecie ostrowskim, Męczeństwo św. Apolonii z ok. 1500 r. zachowało się w Głuchowie w powiecie kościańskim, Święta Rodzina datowana na XV/XVI w. przechowywana jest w Skarboszewie w powiecie słupeckim, kompozycja Św. Anna nauczająca Marię z początku XVI w. znajduje się w kościele w Objezierzu w powiecie obornickim, a Złożenie do Grobu z ok. 1520 r. w Trębaczowie w powiecie kępińskim.
Przedstawienie Matki Boskiej z ciałem zmarłego Chrystusa nosi nazwę Pietà. Interesujące rzeźby tego rodzaju zachowały się w Domachowie w powiecie gostyńskim (ok. 1430 r.), Ceradzu Kościelnym w powiecie poznańskim i Mądrem w powiecie średzkim (1 połowa XV w.), Krostkowie w powiecie pilskim (XV w.), Siedleminie w powiecie jarocińskim (ok. 1530 r.), Sulmierzycach (1 połowa XVI w.), Gostyniu (gotycko-renesansowa z połowy XVI w.). Spośród wymienionych tu rzeźb najbardziej znane są Piety w Skrzatuszu w powiecie pilskim (1 połowa XV w.) i Skulsku w powiecie konińskim (ok. 1420 r. od dawna otoczone kultem wiernych.
Rzeźbę Chrystus Miłościwy z Ceradza Kościelnego wykonano w 1 połowie XVI w. według drzeworytu Albrechta Dürera. Kompozycje Rodzina Marii można obejrzeć w Prochach w powiecie grodziskim (ok. 1500 r.), Rajsku w powiecie kaliskim i Tarnowie Pałuckim w powiecie wągrowieckim (początek XVI w.), Pawłowie w powiecie gnieźnieńskim (1 połowa XVI w.).
