• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Architektura | Gotyk | Sztuka

Sztuka

  • Styl romański
  • Gotyk
    • Sztuka
    • Budowle świeckie
    • Kościoły i klasztory
  • Renesans i manieryzm
  • Barok i rokoko
  • Klasycyzm
  • Eklektyzm, secesja, modernizm
    • Modernizm
    • Secesja
    • Eklektyzm
  • Postmodernizm
  • Architektura drewniana

Sztuka

dział:

Architektura

komentarze: 0
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Ołtarze
Najbardziej efektowne zabytki plastyki z tamtego okresu to ołtarze, z reguły łączące w sobie rzeźby i obrazy. Charakterystyczną dla gotyku formą były ołtarze szafiaste, z ruchomymi skrzydłami bocznymi: tryptyki lub pentaptyki (z trzema lub pięcioma kwaterami). Przy skrzydłach otwartych bądź zamkniętych można było oglądać różne sceny (związane np. z różnymi okresami roku liturgicznego). Do najciekawszych należą tryptyk w Śmiglu (ok. 1506 r.), ołtarz główny w katedrze w Poznaniu (z 1512 r., przeniesiony z Góry Śląskiej), tryptyki gotycko-renesansowe w Bralinie w powiecie kępińskim (ok. 1520 r.) i w Kobylinie (ok. 1518 r.), ołtarze w poznańskich kościołach św. Marcina (1498 r., z dolnośląskiej Świerzawy) i św. Jana Jerozolimskiego na Komandorii (początek XVI w).
Miejscem szczególnym, jeśli chodzi o liczbę i wartość artystyczną ołtarzy, jest fara w Kościanie. Zachowało się 12 ołtarzy – gotyckich, renesansowych i rokokowych, pełnych ciekawych dekoracji, obrazów i rzeźb.

Rzeźba nagrobna
Rzeźby kamienne w regionie reprezentuje kilka piaskowcowych fragmentów z grobowca Bolesława Chrobrego z połowy XIV w. w katedrze poznańskiej (wmurowane 500 lat później w nowy grobowiec w Złotej Kaplicy) czy najstarsze w Wielkopolsce płyty nagrobne: osoby duchownej – kanonika Teodoryka Pradela (zm. 1383 r.) w katedrze w Poznaniu i człowieka świeckiego – Jana z Czerniny, wykonana po 1423 r., umieszczona za ołtarzem kościoła w Rydzynie. W farze w Kole znajduje się płyta nagrobna starosty kolskiego Jana z Garbowa (zm. 1454 r.), syna słynnego Zawiszy Czarnego. Z tych dość prostych w formie rozwiązań w krótkim czasie sztuka nagrobna rozwinęła się we wspaniałe dzieła, wśród których wymienić można płyty kanoników Jakuba Zaksińskiego (zm. 1510 r.) w katedrze gnieźnieńskiej i Adama Dąbrowskiego (zm. 1494 r.) w katedrze poznańskiej (piaskowcową z rytowaną w brązie postacią zmarłego). Na szczególną uwagę zasługują dwa późnogotyckie nagrobki w katedrze w Gnieźnie: św. Wojciecha (ok. 1480 r., rzeźbił Hans Brandt) i abp. Zbigniewa Oleśnickiego (1495 r., dzieło Wita Stwosza). Szereg kościołów przechowuje kamienne chrzcielnice i kropielnice gotyckie.
 
Zapewne dzięki kontaktom biskupa poznańskiego Uriela Górki z duchowieństwem niemieckim trafiły do Wielkopolski płyty nagrobne odlane w brązie między latami 1475 i 1550 w pracowni Vischerów w Norymberdze. Starsze z nich są jeszcze w pełni gotyckie, następne mają już cechy wczesnorenesansowe. Cztery znajdują się w katedrze poznańskiej, a po jednej w katedrze w Gnieźnie (kanonika Jana Grotha), w kolegiacie w Szamotułach, poznańskim kościele podominikańskim i w kościele w Tomicach (powiat poznański). Oprócz tego w katedrze poznańskiej oglądać można płytę bp. Andrzeja z Bnina (zm. 1479 r.), a w katedrze gnieźnieńskiej płytę abp. Jakuba z Sienna (zm. 1480 r.), obie zapewne wykonane we Flandrii. Siedem spośród tych płyt hitlerowcy wywieźli do Niemiec, skąd po II wojnie światowej zabrały je wojska radzieckie. Odnalazły się przypadkowo w leningradzkim Ermitażu i w 1990 r. zostały uroczyście zwrócone przez władze Rosji.

Inne zabytki wykonane z metalu zachowały się w niewielkiej liczbie. Można tu wymienić kraty gotyckie z 2 połowy XV w., zamykające kaplice Bożego Ciała i prymasa Olszowskiego w katedrze w Gnieźnie oraz kratę z kaplicy w kościele św. Jana Jerozolimskiego w Poznaniu. W niektórych kościołach spotkać też jeszcze można gotyckie okucia żelazne na drewnianych drzwiach.

Strony: 1 2 3

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Radio Poznań
  • Głos Wielkopolski
  • Nasze Miasto
  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Instytucja kultury samorządu województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu