• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Dzieje Wielkopolski | Ważniejsze wydarzenia | Potęga i upadek rodu Górków

Potęga i upadek rodu Górków

  • Powstanie Wielkopolskie
  • Ważniejsze rocznice
  • Ważniejsze wydarzenia
  • Kalendarium dziejów
  • Dzieje miast

Potęga i upadek rodu Górków

dział:

Dzieje Wielkopolski

komentarze: 0
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Wielkopolska z okresu staropolskiego dość znacznie różniła się od innych części kraju. Nie było tu wielkich latyfundiów magnackich równych gospodarczej potędze „królewiąt” kresowych. Majątki miały obszar znacznie mniejszy, ale były bardziej wydajne i lepiej zarządzane. Natomiast maniery i ambicje magnatów wielkopolskich (bo mimo opinii niektórych badaczy przeszłości byli to magnaci) niczym się nie różniły od cech typowych dla szlachty z centrum kraju.

Trzy ostatnie wieki istnienia wolnej Rzeczypospolitej miały w Wielkopolsce przedstawicieli możnych rodów magnackich. Wiek XVI był czasem potęgi rodu Górków, stulecie XVII to okres chwały Opalińskich, w XVIII w. zaś nadszedł czas Sułkowskich, Raczyńskich i Działyńskich. Górkowie zdobyli znaczącą pozycję w 2 połowie XV w., a w następnym stuleciu doszli nie tylko do wielkiego majątku, ale przedstawiciele tej rodziny znaleźli się także w bezpośrednim sąsiedztwie monarchy, piastowali też najwyższe urzędy państwowe i kościelne.

Ród Górków herbu Łodzia wywodzi się z okolic Miejskiej Górki, a swymi tradycjami sięga głębokiego średniowiecza. W kolejnych pokoleniach najczęściej spotykane w nim były imiona Łukasz i Andrzej. Twórcą potęgi rodziny był Łukasz Górka (zm. 1475 r.), który osiągnął godność wojewody poznańskiego. Jego syn Uriel (zm. 1498 r.) był biskupem poznańskim i podkanclerzym koronnym.

Wnuk Łukasza, o tym samym imieniu (1482-1542), zajmował stanowisko wojewody poznańskiego, później był też biskupem kujawskim. Jego syn Andrzej (1500-51) osiągnął godność starosty generalnego Wielkopolski, czyli jakby namiestnika królewskiego, stojącego wyżej niż wojewoda. Uchodził za najbogatszego i najbardziej wpływowego magnata w regionie; był właścicielem 12 miast i ok. 100 wsi, miał też dobra w Małopolsce i na Rusi.

Z czasem stał się jednym z przywódców opozycji przeciwko królowi Zygmuntowi Augustowi, a jak wieść niosła, sam zamierzał sięgnąć po koronę. W owym czasie silnym ośrodkiem rodziny, poza Poznaniem, były Szamotuły, Koźmin Wielkopolski i Kórnik.

Barwnymi postaciami byli również synowie Andrzeja Górki: Łukasz (1533-73), Andrzej (1534-83) i Stanisław (1538-92). Za ich czasów pałac rodowy w Poznaniu (przy ul. Wodnej) stał się jednym z głównych ośrodków ruchu luterańskiego w Wielkopolsce, jakkolwiek w rodzinie Górków byli i wyznawcy religii rzymskokatolickiej, i protestanci.

Z tego też okresu pochodzą opisy spektakularnych poczynań przedstawicieli rodu, świadczących nie tylko o ich fantazji, ale i skłonności do warcholstwa. Żoną Łukasza była Halszka z Ostroga. Ostatnim męskim przedstawicielem rodziny był syn Andrzeja, wojewoda poznański Stanisław Górka, zmarły w 1592 r.

Dziś w Poznaniu świetność rodu przypomina pałac nieopodal Starego Rynku (obecnie zajmowany przez Muzeum Archeologiczne), w katedrze zaś zachowały się piękne płyty epitafijne z norymberskiego warsztatu Vischerów i kaplica ich imienia, z artystycznym nagrobkiem dłuta Hieronima Canavesiego. Niektórzy przedstawiciele rodu Górków zostali pochowani w kościele w Kórniku.

Galeria artykułu

  • Baszta Halszki w Szamotułach

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu