• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Dzieje Wielkopolski | Ważniejsze wydarzenia | Potop szwedzki w Wielkopolsce

Potop szwedzki w Wielkopolsce

  • Powstanie Wielkopolskie
  • Ważniejsze rocznice
  • Ważniejsze wydarzenia
  • Kalendarium dziejów
  • Dzieje miast

Potop szwedzki w Wielkopolsce

dział:

Dzieje Wielkopolski

komentarze: 2 (zobacz)
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Zdobycie Kościana podniosło ducha oporu przeciw najeźdźcom, Szwedzi jednak postanowili dokonać rewanżu. Już 10 X 1655 r. Kościan został zajęty przez 800-osobowy oddział pacyfikacyjny dowodzony przez Jana Weyharda Wrzesowicza (znanego z Potopu Henryka Sienkiewicza). Dokonano krwawej zemsty: zginęło ok. 300 mieszczan, a 40 przedstawicieli szlachty ścięto na rynku.

Podobny los spotkał okoliczne wsie, których mieszkańcy sprzyjali polskiemu partyzantowi. W pościgu za Żegockim Wrzesowicz wymordował pod Wschową ok. 80 mieszkańców Kościana, którzy opuścili miasto w obawie przed zemstą Szwedów. Jednak nie schwytano polskiego dowódcy, a sam Wrzesowicz 28 sierpnia następnego roku zakończył swoją zbójecką karierę we wsi Lubrze (powiat średzki), zatłuczony kijami przez miejscowych chłopów.

Tragiczny epizod związany był z obroną zamku w Gołańczy. Średniowieczna fortalicja Pałuków Gołanieckich była wówczas w rękach Grudzińskich. Do desperackiej obrony doszło 30 IV 1656 r. Według relacji zamieszczonej we Wspomnieniach Wielkopolski Edwarda Raczyńskiego miejscowy kasztelan z pewną liczbą szlachty i 12 chłopami zabarykadował się w zamku. Szwedzi dowiedzieli się o tym i wysłali oddział jazdy, by zmusić załogę zamku do kapitulacji.

Po odmowie poddania się wytoczono cztery armaty, których ogniem wyłamano bramę. Następnie napastnicy wtargnęli do wnętrza i rozpoczęła się nierówna walka, w której wszyscy obrońcy polegli albo spłonęli żywcem w pożarze wznieconym przez oddział szwedzki. W relacji historyka szwedzkiego Samuela Puffendorfa obrońców miało być ponad 200, ale jest to liczba przesadzona. Ilu było obrońców wiadomo z przeprowadzonych badań archeologicznych

Straceńczy bój o zamek w Gołańczy na stałe wszedł do tradycji walk wielkopolskiego społeczeństwa z najeźdźcami. Długo trwały intensywne i prowadzone ze zmiennym szczęściem walki między wojskami polskimi, Szwedami i sprzymierzonymi z najeźdźcą Brandenburczykami (m.in. w okolicach Gniezna, Kłecka, Babimostu, z rąk do rąk przechodził też Poznań); na obszarze Wielkopolski działał też słynny zagończyk Stefan Czarniecki.

Po dwóch latach sytuacja wyjaśniła się już na tyle, że 26 XI 1657 r. w stolicy Wielkopolski odbyła się narada wojenna z udziałem króla Jana Kazimierza, Stefana Czarnieckiego, Rajmunda Montecuccolego, Jerzego Lubomirskiego, Andrzeja Trzebickiego i Piotra Opalińskiego, ustalająca szczegóły dalszej wojny ze Szwedami.

„Potop” szwedzki przyniósł całemu krajowi ogromne straty, które zapoczątkowały proces stopniowego upadku kraju. Rabunki najeźdźcy, niewiele łagodniejsze postępowanie żołnierzy własnych wojsk i ogromne zniszczenia przerwały czas spokojnego rozwoju regionu. Wytchnienie nastąpiło dopiero ponad sto lat później, w czasach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Strony: 1 2

Komentarze (2)

Galicja

2021-02-12 08:00:31

I ten ciągle powtarzany błąd . Przez nieuctwo , nieuwagę ,ignorancję???? Nie ma takiego kraju jak "Rzeczypospolita"!! Jest , ale Rzeczpospolita!!!! To przypomina walkę jak z "Polskimi obozami zagłady"

Aleksandra Warczyńska

2021-02-12 13:18:28

Szanowna Pani/Szanowny Panie po przeczytaniu komentarza zajrzałam do Słownika języka polskiego oraz Wielkiego słownika ortograficznego, aby wyjaśnić zasady pisowni. Oba wydawnictwa są zgodne co do pisowni nazwy Rzeczpospolita. W mianowniku faktycznie poprawny zapis brzmi Rzeczpospolita, natomiast w odmianie poprawne są obie formy: Rzeczpospolitej oraz Rzeczypospolitej. Mam nadzieję, że autorytet obu wydawnictw rozwiewa wszelkie wątpliwości.

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Radio Poznań
  • Głos Wielkopolski
  • Nasze Miasto
  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu