To najbardziej zasłużony dla Wielkopolski ród arystokratyczny. Jego protoplastami byli prawdopodobnie rycerze herbu Nałęcz, którzy w XV w. zamieszkiwali w Raczynie k. Wielunia.
Założycielami wielkopolskiej linii Raczyńskich byli Michał Kazimierz Raczyński (1650-1737) i jego żona Krystyna z Krassowskich. Ich wnuk (syn Leona) – Kazimierz Raczyński (1729-1824), starosta generalny Wielkopolski, przewodniczący poznańskiej Komisji Dobrego Porządku, marszałek Rady Nieustającej, w 1786 r. zakupił dobra w Rogalinie.
Wkrótce też rozpoczął budowę okazałej rezydencji, którą dokończył wnuk Edward. Z chwilą objęcia Rogalina przez rodzinę Raczyńskich nastał najświetniejszy okres w dziejach tego rodu. Należy w tym miejscu wspomnieć, że Poznań zawdzięczał Kazimierzowi Raczyńskiemu powstanie Odwachu na Starym Rynku, odbudowę Bramy Wronieckiej, renowację ratusza i budowę skrzydła zamkowego na Górze Przemysła, tzw. gmachu Raczyńskiego.
Jego dzieło kontynuował wnuk Edward, syn Filipa Nereusza Raczyńskiego i Michaliny Raczyńskiej. W wielu jego poczynaniach sekundowała mu żona Konstancja z Potockich (1781-1852).
Ich jedyny syn Roger Maurycy (1820-64) był działaczem społecznym i politycznym oraz publicystą. Uczestniczył w wydarzeniach Wiosny Ludów 1848 r., a później udzielał pomocy powstańcom styczniowym. Był dwukrotnie żonaty – z Marią Gottschall i Konstancją Lahman.
Kolejnym dziedzicem Rogalina został Edward Aleksander (1847-1926), pozamałżeński syn Rogera Raczyńskiego i Zenaidy z Hołyńskich Lubomirskiej. To on był twórcą słynnej galerii rogalińskiej. Był dwukrotnie żonaty – z Marią Krasińską i Różą z Potockich Krasińską. Z tego ostatniego związku przyszło na świat dwóch synów – ostatnich męskich potomków wielkopolskiej linii rodu Raczyńskich.
Pierwszy z nich, Roger Adam (1889-1945), pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w latach 1929-34 był wojewodą poznańskim, później wiceministrem rolnictwa, a od 1938 r. przeszedł do dyplomacji (był ambasadorem w Bukareszcie, a od 1942 r. przy rządzie emigracyjnym w Londynie, Kairze i Atenach). W 1925 r. poślubił Helenę Rohozińską, zmarł w Atenach.
Ostatnim z Raczyńskich był Edward Bernard Maria (1891-1993), w latach 1919-45 dyplomata, a w latach 1979-86 prezydent Rzeczypospolitej na Obczyźnie. Był trzykrotnie żonaty (z Joyous Markham, Cecylią Jaroszyńską i Anielą z Lilpopów Mieczysławską), lecz jedynie z drugiego związku doczekał się trzech córek. Jako że nie pozostawił po sobie męskiego spadkobiercy, na nim kończy się wielkopolska linia rodu Raczyńskich herbu Nałęcz.
Wszyscy przedstawiciele tego rodu (z wyjątkiem Edwarda, syna Filipa Nereusza. którego złożono w grobowcu w Zaniemyślu) spoczywają w krypcie kaplicy-mauzoleum zespołu pałacowego w Rogalinie.
