ok. połowy X w. | Powstają pierwsze tzw. piastowskie grody w Wielkopolsce : Grzybowo k. Wrześni (ok. 920-930), Poznań (ok. 930-940), Gniezno (ok. 940) i Giecz (połowa X w.). |
---|---|
965 | Książę Mieszko I poślubia księżniczkę czeską Dobrawę z rodu Przemyślidów. |
966 | Mieszko I przyjmuje chrzest; początek chrystianizacji. |
968 | Utworzenie w Poznaniu pierwszego biskupstwa (biskup Jordan); budowa katedry poznańskiej. |
ok. 990 | Mieszko I w akcie zwanym Dagome iudex oddaje ziemie swego państwa pod protekcję Stolicy Apostolskiej. |
992 | Śmierć Mieszka I i pogrzeb w katedrze poznańskiej. |
997 | Do Gniezna przybywa biskup Wojciech |
23 IV 997 | Śmierć Wojciecha w czasie wyprawy misyjnej do Prusów. |
999 | Złożenie szczątków św. Wojciecha w Gnieźnie; kanonizacja św. Wojciecha w Rzymie. |
9-10 III 1000 | Zjazd Gnieźnieński , wizyta cesarza niemieckiego Ottona III.
Arcybiskupstwo w Gnieźnie (arcybiskupem Radzim-Gaudenty), formalnie utworzone w 999 przez papieża Sylwestra II. |
18 IV 1025 | Koronacja w katedrze gnieźnieńskiej pierwszego polskiego władcy Bolesława Chrobrego. |
25 XII 1025 | Koronacja Mieszka II w katedrze gnieźnieńskiej. |
1038 | Najazd księcia czeskiego Brzetysława I; zniszczenie m.in. grodów w Gnieźnie, Poznaniu i Gieczu. |
1050-70 | Fundacja opactw benedyktyńskich w Mogilnie i Lubiniu (powiat kościański). |
25 XII 1076 | Koronacja Bolesława Śmiałego w katedrze gnieźnieńskiej. |
1136 | Bulla Innocentego II dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, potwierdzająca stan posiadania i zasięg archidiecezji gnieźnieńskiej. |
28 X 1138 | Śmierć Bolesława Krzywoustego i podział kraju na dzielnice pomiędzy synów według jego testamentu; Wielkopolskę obejmuje Mieszko III Stary. |
1153 | Fundacja cysterskiego opactwa w Łeknie (powiat wągrowiecki).
Wyprawa cesarza niemieckiego Fryderyka I Barbarossy na Polskę; zawarcie pokoju przez Bolesława Kędzierzawego w Krzyszkowie k. Rokietnicy (powiat poznański). |
24 XI 1227 | Zjazd książąt piastowskich w Gąsawie k. Żnina zakończony zabójstwem Leszka Białego. |
1238 | Lokacja Gniezna, pierwszego miasta w Wielkopolsce; później prawa miejskie otrzymują: Powidz (1243), Międzyrzecz (przed 1248), Kostrzyn (1251), Poznań i Śrem (1253). |
1253 | Zjazd wielkopolskich książąt piastowskich w Gieczu (powiat średzki) i podział Wielkopolski między synów Władysława Odonica; Przemysł I zachowuje ziemię poznańską, a jego brat Bolesław Pobożny ziemię gnieźnieńską i kaliską. Taki podział, usankcjonowany w XIV w. utworzeniem województw poznańskiego i kaliskiego, przetrwał do XVIII w. |
1273 | Książę Przemysł II żeni się z Ludgardą, księżniczką meklemburską, córką Henryka I Pielgrzyma. Dziesięć lat później Ludgarda umiera w niewyjaśnionych okolicznościach; zostaje pochowana w Gnieźnie. Niektóre źródła twierdzą, że Przemysł II kazał zamordować swoją żonę z powodu braku potomstwa. |
13 IV 1279 | Po śmierci stryja – księcia wielkopolskiego Bolesława Pobożnego – władzę w Wielkopolsce obejmuje Przemysł II. |
15 II 1282 | Zjazd w Kępnie Przemysła II i księcia gdańskiego Mściwoja II i zawarcie tzw. układu na przeżycie, będącego świadectwem rysującego się zjednoczenia ziem polskich. |
1293 | Władysław Łokietek, książę łęczycki, kujawski i sieradzki, poślubia księżniczkę kaliską Jadwigę, córkę księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego i węgierskiej księżniczki Jolenty. Jadwiga koronowana została 20 I 1320 w Krakowie na królową Polski. |
26 VI 1295 | Przemysł II koronuje się w katedrze gnieźnieńskiej na króla Polski jako pierwszy władca po okresie rozbicia dzielnicowego. |
8 II 1296 | Zabójstwo króla Przemysła II przez Brandenburczyków k. Rogoźna. |
10 III 1296 | Porozumienie w Krzywiniu; władzę na Pomorzu Gdańskim i w Wielkopolsce przejmuje Władysław Łokietek, południowo-zachodnią Wielkopolskę i ziemie nadnoteckie aż po Drezdenko obejmuje Henryk Głogowski. |
1300 | Bunt możnowładztwa wielkopolskiego i wygnanie Władysława Łokietka.
Wacław II Czeski zajmuje Wielkopolskę i koronuje się w katedrze gnieźnieńskiej na króla Polski. |
1302 | Biskup poznański Andrzej Zaremba wydaje zezwolenie na założenie w Poznaniu szkoły przy kolegiacie pw. św. Marii Magdaleny, a w roku następnym powstaje przy niej szkoła św. Marii Magdaleny (później Gimnazjum, a obecnie Liceum Ogólnokształcące św. Marii Magdaleny).
Władze Kalisza dla bezpieczeństwa na drogach tworzą konfederację z Poznaniem, Gnieznem i Pyzdrami w celu zwalczania rabusiów. |
26 V 1303 | Ryksa-Elżbieta, córka polskiego króla Przemysła II, poślubia w katedrze św. Wita w Pradze króla Polski i Czech Wacława II. Odbywa się także jej koronacja na królową Polski i Czech. |
1314 | Przejęcie przez Władysława Łokietka władzy nad Poznaniem i Wielkopolską (20 I 1320 Łokietek koronuje się w katedrze wawelskiej w Krakowie, która od tego czasu staje się miejscem koronacji przyszłych władców Polski). |
1325 | Wschowa otrzymuje prawo bicia monet; mennica działa do 1728. |
133l | Dwa najazdy Krzyżaków na Wielkopolskę (lipiec i wrzesień) – potyczki pod Pyzdrami i Zaniemyślem (koniec lipca). |
5-11 X 133l | Oblężenie miasta przez wojska Jana Luksemburskiego. |
29 IX 1341 | Na zamku poznańskim Kazimierz Wielki poślubia Adelajdę, córkę Henryka II Żelaznego, landgrafa Hesji. |
1343 | Na tajne polecenie Kazimierza Wielkiego aresztowano przejeżdżającego przez Kalisz księcia Karola Luksemburskiego, margrabiego morawskiego, późniejszego cesarza niemieckiego i króla czeskiego Karola IV. Księciu udało się zbiec.
Przyłączenie przez Kazimierza Wielkiego ziemi wschowskiej do Wielkopolski. Ślub na zamku poznańskim Elżbiety – córki Kazimierza Wielkiego – z księciem szczecińskim Bogusławem V. Zawarcie na zamku poznańskim sojuszu przeciw Krzyżakom między Kazimierzem Wielkim a książętami pomorskimi – Bogusławem V, Barnimem IV i Warcisławem V. |
8 VII 1343 | Pokój „wieczysty” zawarty w Kaliszu z Krzyżakami, na mocy którego Zakon zwrócił Polsce Kujawy i ziemię dobrzyńską. |
2 IX 1352 | Konfederacja szlachty wielkopolskiej pod wodzą Maćka Borkowica przeciw centralistycznej władzy królewskiej. |
po 1357 | Kodyfikacja prawa sądowego dla Wielkopolski (i później dla Małopolski). |
1358 | Kazimierz Wielki skazuje w Kaliszu na śmierć głodową Maćka Borkowica, wojewodę poznańskiego i pana na Koźminie, za warcholstwo i rozboje. Maćko umiera w lochu zamku w Olsztynie k. Częstochowy. |
1365 | W farze we Wschowie odbywa się ślub Kazimierza Wielkiego z księżniczką Jadwigą, córką Henryka V Żelaznego, księcia głogowsko-żagańskiego. |
1376 | W Kaliszu w wieku 100 lat umiera abp Jarosław Bogoria Skotnicki, który zainicjował i przez 32 lata budował gotycką katedrę w Gnieźnie. W Kaliszu wzniósł m.in. kolegiatę i dwór arcybiskupi. |
1378 | Świętobór, książę szczeciński, przez dłuższy czas oblega bezskutecznie miasto Człopa. |
1382-85 | Krwawa wojna domowa możnych rodów wielkopolskich – Grzymalitów (zwolenników Zygmunta Luksemburskiego) z Nałęczami (m.in. stronnikami córek Ludwika Węgierskiego). |