Pograniczne położenie Wielkopolski wobec Pomorza, Brandenburgii i Śląska, a potem Prus sprawiało, że w regionie „od zawsze” stacjonowało wojsko. Najpierw w Poznaniu i poszczególnych grodach przebywała drużyna książęca (wzmiankowana już w kronice Galla Anonima), potem stacjonowały stale bądź czasowo różne wojska i oddziały.
W okresie przedrozbiorowym swoją siedzibę miały tu m.in. regiment pieszy im. Królowej Jadwigi i 2. regiment pieszy. Osobne garnizony miały Gniezno i Kalisz. Jednak właściwe życie Poznania jako miasta garnizonowego rozpoczęło się w 1793 r., gdy władze pruskie przystąpiły do rozmieszczenia swych wojsk zgodnie z ówczesnymi realiami geopolitycznymi. Miasto leżało na skrzyżowaniu ważnych szlaków, zatem powstała tu jedna z najsilniejszych twierdz w centralnej Europie.
W okresie zaborów Poznań był siedzibą dowództwa V Korpusu Armijnego, które początkowo mieściło się przy pl. Wilhelmowskim (Wolności), od końca XIX w. zaś w gmachu przy pl. Działowym (dziś nie istnieje). Skład garnizonu poznańskiego stale się zmieniał. W 1914 r. stacjonowały tu m.in. 6. pułk grenadierów, 47. pułk piechoty, 1. pułk królewskich strzelców konnych, 6. forteczny oddział karabinów maszynowych, 20. pułk artylerii polowej (lekkiej), 5. pułk artylerii ciężkiej, 29. batalion saperów, 8. forteczna kompania radiotechniczna, 1. kompania 2. batalionu lotniczego, 5. oddział taborów.
Koszary niektórych oddziałów zachowały się do dziś, m.in. przy ulicach: Bukowskiej, Ułańskiej, Solnej i Wojska Polskiego. Stacjonowały tu też oddziały jazdy. Przez czas jakiś byli to czarni huzarzy gwardii, którzy zajmowali koszary przy ul. Augusty Wiktorii (ul. Grunwaldzkiej). Potem aż do końca 1918 r. przebywali tam żołnierze 1. pułku królewskich strzelców konnych.
W całym mieście było wiele biur i urzędów związanych z wojskiem. Najdłużej w jednym miejscu funkcjonował szpital garnizonowy na narożniku ul. Cieszkowskiego (ul. Libelta) i Wałów Jana III (ul. Kościuszki), który funkcje medyczne spełniał od zbudowania w połowie XIX w. aż do 1945 r. Równie długie tradycje w Poznaniu ma kasyno oficerskie przy ul. Bukowskiej 20, istniejące w tym samym miejscu od czasów niemieckich aż do dziś.
W miarę zbliżania się konfliktu światowego Niemcy zaczęli rozmieszczać na obszarze Wielkopolski coraz więcej jednostek V Korpusu Armijnego. W pierwszych latach XX w. nowe koszary powstały m.in. w Śremie, Gnieźnie, Jarocinie, Wrześni i Ostrowie Wielkopolskim, a w Ławicy pod Poznaniem zbudowano stację lotniczą.
W części regionu, która w 1815 r. znalazła się w granicach zaboru rosyjskiego, najsilniejszy garnizon znajdował się w Kaliszu. W stacjonującym tam pułku huzarów służył m.in. późniejszy marszałek Carl Gustaf Mannerheim (1867-1951), przyszły twórca niepodległego państwa fińskiego.
