• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Dzieje Wielkopolski | Ważniejsze wydarzenia | Ziemiaństwo wielkopolskie

Ziemiaństwo wielkopolskie

  • Powstanie Wielkopolskie
  • Ważniejsze rocznice
  • Ważniejsze wydarzenia
  • Kalendarium dziejów
  • Dzieje miast

Ziemiaństwo wielkopolskie

dział:

Dzieje Wielkopolski

komentarze: 3 (zobacz)
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Ziemiaństwo to warstwa społeczna będąca kontynuacją tradycji rycerstwa i szlachty, ostatecznie ukształtowana w XIX w. W Wielkopolsce – wtedy na ziemiach zaboru pruskiego – istniały jednak inne warunki rozwoju ziemiaństwa niż na pozostałych ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Majątki ziemskie były tu znacznie mniejsze niż na Kresach, jednak bardziej fachowa i troskliwa gospodarka sprawiała, że wielkopolscy ziemianie może mniej byli majętni, ale bardziej „stabilni”, mieli mocniejsze oparcie w swoich dochodach.

W XVI w. do szczególnego znaczenia doszła rodzina Górków. Wiek następny to czas świetności Opalińskich, a potem Leszczyńskich, w XVIII w. zaś nadeszła pora chwały Działyńskich, Sułkowskich i Raczyńskich. Wiek XIX zmienił pozycję tych rodów; dawna szlachta coraz bardziej wyrównywała swoją pozycję – rodziło się ziemiaństwo, w miastach zaś inteligencja.

Rodzina Raczyńskich herbu Nałęcz, od końca XVIII w. z „matecznikiem” w Rogalinie, zalicza się do najbardziej zasłużonych. Kazimierz (1729-1824), starosta generalny Wielkopolski, był twórcą potęgi tego rodu, który długo zachował swoje tradycje.

Drugim wielce zasłużonym rodem ziemiańskim byli Działyńscy herbu Ogończyk, rezydujący w Kórniku od 1676 r. Dobra kórnickie nabył Zygmunt Działyński (zm. 1685 r.), a dwaj ostatni z rodu – Tytus (1796-1861) i Jan Kanty (1829-80) przyczynili się do ugruntowania pozycji rodziny nie tylko w Wielkopolsce.
Chwalebną kartę zapisali Morawscy – dyplomaci i żołnierze. Jeden z nich, Franciszek (1783-1861), był generałem, ministrem wojny Królestwa Polskiego i cenionym poetą, Witold (1895-1944) zaś, powstańcem wielkopolskim i polskim attache wojskowym w Berlinie.

Dyplomatami byli także m.in. Józef Lipski (1894-1958) z Lewkowa (powiat ostrowski) i Tadeusz Gustaw Jackowski (1889-1972) z Wronczyna (powiat poznański). Wielką rolę odegrał Augustyn Gorzeński (1742-1816) z Dobrzycy (powiat pleszewski), generał i mecenas sztuki, jeden ze współtwórców Konstytucji 3 maja. Wielu wybitnych żołnierzy wydały rodziny m.in. Niegolewskich, Mycielskich, Potworowskich, Skórzewskich, Taczanowskich, Turnów, Żółtowskich. Mańkowscy i Chłapowscy zasłynęli zaś jako doskonali rolnicy.

Jeden z nich, Dezydery Chłapowski (1788-1879), był adiutantem Napoleona, a potem reformatorem rolnictwa w zaborze pruskim i jednym z najzdolniejszych generałów w Powstaniu Listopadowym. Kwileccy to przede wszystkim ziemianie i naukowcy, Sczanieccy – działacze społeczni i narodowi, Mielżyńscy zaś, zwłaszcza Maciej (1799-1870) i Seweryn (1804-72) zasłynęli z udziału w Powstaniu Listopadowym i w pracy organicznej.

Tradycje ziemiańskie powoli wracają do Wielkopolski i choć już nie jest to ta sama warstwa społeczna co jeszcze sto lat temu, nadal przedstawiciele zasłużonych rodzin stanowią wzór przywiązania do polskości, dając przykład wysokiej klasy i etyki, walorów, które wypracowały całe pokolenia ziemian wielkopolskich.

Więcej:
A. Kwilecki, Wielkopolskie rody ziemiańskie, Wydawnictwo Poznańskie 2010

Komentarze (3)

Jacek Strzyżyński

2020-11-25 23:37:48

Restytucja Państwowosci Polskiej na terenie Wielkopolski dokonała się dzieki Duchownym Ziemianom Przedsiebiorcom . Praca od podctaw czyli uswiadamianie Wielkopolanom kim są jaką maja kulturę historię że mogą być dumni ze swoich przodków powodował .Stawali sie świadomymi swojej odrebności od pruskiej metalnosci i polityki.Powstanie banku redagowanie prasy wybudowanie teatru Polskiego ze skladek Wielkopolan powodowało co raz wieksząi integracje społeczenstwa . Eektem było Powstanie w 1918. Ale nie tylko , Efektem pracy od podctaw był Armia Wlkp. Która pokonała bolszewie w 1920. Czyli obroniła Europę od bolszewickiej zarazy. Dlatego pytam sie was spadkobiercy ziem i mam nadzieje nie tyko. Majac takie argumenty nie zadacie zwrotu mienia .Wszystkie państwa bloku wschodniego to uczyniły . Jestem przekonany że wasi przodkowie uczynili by wszystko by od zyskac OJCOWIZNE

ANA Bar

2021-02-24 21:52:11

A czemu mało pisze się o rodzinie Czarneckich. To zasłużona i zacna rodzina w obronie wartości patriotycznych.

Aleksandra Warczyńska

2021-02-25 10:06:32

Przy tego rodzaju opracowaniach zawsze dokonuje się wyborów, ale ponieważ strona cały czas się rozbudowuje, więc i na Czarneckich przyjdzie pora :)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu