• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • Kronika WIelkopolski
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • Kronika WIelkopolski
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Kultura ludowa | Zwyczaje regionalne | Lato | Noc świętojańska (noc kupały)

Noc świętojańska (noc kupały)

  • Grupy regionalne
  • Stroje regionalne
    • Strój Bamberek z Poznania
    • Strój biskupiański
    • Strój szamotulski
    • Strój z Dąbrówki Wielkopolskiej
  • Folklor muzyczny
  • Folklor taneczny
    • Chodzony
    • Oberki
    • Przodek
    • Tańce naniesione
    • Wiatraki
    • Wiwaty
  • Gwara
    • Podręczny słownik gwary poznańskiej
  • Zwyczaje regionalne
    • Wiosna
    • Lato
    • Jesień
    • Zima
  • Legendy
  • Budownictwo wiejskie
    • Zagrody
    • Skanseny
    • Wiatraki, kuźnie, młyny
  • Kuchnia regionalna

Noc świętojańska (noc kupały)

dział:

Kultura ludowa

komentarze: 0
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

NOC ŚWIĘTOJAŃSKA

 Inne popularne nazwy tego święta to: sobótka ( nazwa może wywodzić się od dnia, w którym odbywały się te zabawy lub od obrzędowej nazwy ognisk świętojańskich), oraz kupała ( ta nazwa z kolei prawdopodobnie pochodzi od obrzędowej kąpiel). Tradycje związane z tą nocą nawiązują do czasów pogańskich i znane są w całej Europie. Wigilia św. Jana przypada tuż po letnim przesileniu dnia z nocą, kulminacyjnym punkcie gdy słońce znajduje się w najwyższym punkcie i dzień jest najdłuższy a noc najkrótsza. Wierzono, że w tym przełomowym momencie dzieją się rzeczy dziwne a niezwykłą moc posiadają ogień i woda oraz rośliny. Tego wieczora gromadzono się przy ogniskach rozpalonych z odpowiednich gatunków drewna, przy jeziorach, rzekach lub na wzgórzach: z dala od domów i pól uprawnych. Do ognia wrzucano zioła (np. bylica, łopian) wierząc w ich oczyszczającą moc. Wokół ognisk tańczyły dziewczęta i śpiewały pieśni miłosne. Przez ogień przeskakiwali chłopcy a zdarzało się, że dziewczęta. Tej nocy szczególnych właściwości nabierała także woda. Mówiono, że "kwitnie" i dopiero od św. Jana można bezpiecznie się kąpać w rzekach i jeziorach - stąd do dziś 24 czerwca jest datą przełomową. Wierzono, że kąpiel w noc świetojańską oczyszczała ze złych mocy, dawała siły i zdrowie oraz zapewniała szczęście. Ciała, zwłaszcza młodych ludzi, stać się miały zdrowsze, piękniejsze i bardziej powabne. Taka kąpiel zapewniać miała odwzajemnioną miłość, udane małżeństwo, szczęśliwe rodzicielstwo. Dziewczęta na wydaniu plotły wianki ( symbol panieństwa) z kwiatów polnych i ogrodowych, przywiązywały je do deseczki, przylepiały świeczki i puszczały je na wodę uważnie obserwując: jeśli płynęły równo lub wyłowił je chłopiec, którego sobie upodobały, była to wróżba najbardziej upragniona: oznaczała miłość, szybkie zamążpójście i długie życie. Jeśli jednak wianek zaplątał się w roślinach oznaczało to pozostanie w stanie panieńskim co najmniej przez rok. Najgorszą wróżbą było zgaśnięcie świeczki, przewrócenie się lub zatopienie wianka: oznaczało to kłopoty miłosne jak i życiowe, nieodwzajemnioną miłość, staropanieństwo, smutek, samotne wychowywanie nieślubnego dziecka.

Do dzisiejszych czasów zachowało się kilka zwyczajów związanych z tym dniem, zanikła zaś ich magiczna treść: ciągle wierzy się, że w jeziorach  kąpać można się dopiero po św. Janie,
Popularne stały się inscenizacje organizowane w sobotę przypadającą najbliżej tego wieczora, przez różne instytucje przy współpracy zespołów folklorystycznych i innych osób zainteresowanych kultywowaniem a czasami odrodzeniem tego zwyczaju. Mogą stać się ciekawym odzewem na Walentynki święto niezwykle popularne w kulturze anglosaskiej,  które do Polski dotarło na początku lat 90 i z każdym rokiem zyskuje coraz większą popularność. A przecież w kręgu kultury europejskiej -  słowiańskiej, celtyckiej, germańskiej -  dniem, który upodobali sobie zakochani była noc świętojańska
 

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • Krajoznawstwo
  • Używamy pliki cookies
  • Raport o stanie zapewniania dostępności

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu