ŚWIĘTY ROCH W MIKSTACIE
Mikstat - miasto w południowej Wielkopolsce położone na skraju Wzgórz Ostrzeszowskich.
Od kilku wieków odbywają się tutaj szczególne uroczystości związane z patronem miasta – św. Rochem. Ich historia wiąże się z groźną epidemią, która przed wiekami nawiedziła Mikstat. Miejscowa tradycja głosi, że „miasto w XVII w. spustoszyła zaraza morowa. Ocalało tylko siedem rodzin, które zawczasu w lasy się skryły. Owa zaraza objawiała się w postaci bladej, wychudłej niewiasty, białym prześcieradłem okrytej. Chodziła ona od domu do domu i przez okno pytała ludzi: śpią czy się modlą? Skoro ich zastała śpiących mówiła: Śpijcie, a więcej nie wstajcie. Jeżeli zaś zapytani odpowiedzieć mogli, że się modlą, wówczas po stosownej, pouczającej przemowie zostawiała ich przy życiu”. Według innych przekazów w czasie epidemii cholery pomarli nie tylko ludzie, ale padło też wiele zwierząt domowych. Wówczas lud miał się zwrócić o pomoc do św. Rocha – patrona wieśniaków i opiekuna zwierząt domowych oraz orędownika w czasie zarazy. Kiedy zaraza ustąpiła, mieszkańcy Mikstatu na wzgórzu poza miastem wznieśli na początku XVII w. pierwszą drewnianą świątynię jako wotum dziękczynne dla św. Rocha. Kościół szybko niszczał, więc w 1788 r. wzniesiono nową świątynię drewnianą, umieszczając w niej stary ołtarz główny z 1707 r. z obrazem św. Rocha.
Od chwili powstania tego kościoła odbywają się w Mikstacie dwudniowe uroczystości odpustowe, ściągające liczne rzesze ludzi nie tylko z najbliższych okolic. Rozpoczynają się one 15 sierpnia – w wigilię dnia św. Rocha – uroczystą mszą świętą w kościele farnym pod wezwaniem Trójcy Świętej, stojącym nieopodal rynku. Po mszy wyrusza z fary procesja, która wiodąc ulicami miasta dociera na wzgórze cmentarne do drewnianego kościoła św. Rocha. Tam trwa całonocna adoracja, w trakcie której wierni śpiewają starą pieśń do św. Rocha, kończącą się słowami:
Ponieważ Cię Bóg dał nam za patrona,
Niechże nas zawsze strzeże Twa obrona;
Od morowego powietrza prosimy –
Niech nie zginiemy.
Niezwykłą atmosferę stwarzają tej nocy znicze płonące na grobach wokół kościoła, gdyż odpust mikstacki jest zarazem drugim Świętem Zmarłych tutejszych mieszkańców.
Rankiem następnego dnia, tj. 16 sierpnia w dzień św. Rocha, po porannej mszy świętej odbywa się święcenie zwierząt domowych. Przed kapłanem stojącym pośród tłumów przesuwa się procesja zwierząt wraz z ich opiekunami. Prowadzone są m.in. konie, krowy, owce, kozy, ptactwo domowe – kury. kaczki, gęsi. gołębie, a dzieci przybywają ze swymi psami, kotami, świnkami morskimi, kanarkami i papużkami. O godzinie 11.00 odprawiona zostaje suma odpustowa, po której wierni udają się na świąteczny obiad. Uroczystości odpustowe kończą się popołudniowymi nieszporami, po których procesja wiernych podąża do kościoła farnego.
