Książę wielkopolski i król Polski. Urodził się w 1257 r. w Poznaniu, już po śmierci ojca Przemysła I. Jego wychowaniem zajmował się stryj Bolesław Pobożny, który w 1277 r. wydzielił mu dzielnicę poznańską. Po bezpotomnej śmierci stryja objął rządy w całej Wielkopolsce, prowadząc aktywną działalność polityczną.
W 1282 r. zawarł w Kępnie układ z księciem gdańskim Mściwojem II, zapewniając sobie w przyszłości przejęcie Pomorza Gdańskiego, w 1287 r. zawiązał w Słupsku sojusz z Mściwojem II i księciem zachodniopomorskim Bogusławem IV przeciw margrabiom brandenburskim. Niepowodzeniem zakończyła się próba objęcia władzy w Małopolsce, którą przekazał mu w testamencie książę wrocławski Henryk IV Probus. Opuszczając Kraków Przemysł II zabrał insygnia koronacyjne.
Objąwszy w 1294 r. (po śmierci Mściwoja II) Pomorze Gdańskie stał się najpotężniejszym z książąt piastowskich i w 1295 r. z inspiracji arcybiskupa Jakuba Świnki koronował się w Gnieźnie na króla Polski. Fakt ten miał doniosłe znaczenie polityczne, gdyż stwarzał podstawy do zjednoczenia ziem polskich i restytucji królestwa. Był trzykrotnie żonaty: z Ludgardą (księżniczką meklemburską), zmarłą w tajemniczych okolicznościach, Ryksą (królewną szwedzką) i Małgorzatą (margrabianką brandenburską).
Z drugiego związku miał córkę Ryksę-Elżbietę, późniejszą żonę Wacława II, króla Polski i Czech. Siedzibą Przemysła II był Poznań, w którym od 1290 r. rozpoczął rozbudowę zamku na okazałą rezydencję królewską. Przemysł II był pierwszym władcą polskim, który w swej pieczęci używał orła z koroną. W 1296 r., w kilka miesięcy po koronacji, został zamordowany pod Rogoźnem przez Brandenburczyków. Jest pochowany w katedrze poznańskiej.
Więcej:
Nowacki Bronisław, Przemysł II. Odnowiciel korony polskiej (1257–1296), Kraków 2007.
