Poeta i tłumacz. Urodził się ok. 1600 r. w Lutyni k. Jarocina. Po ojcu pisał się „Samuel ze Skrzypny” (k. Pleszewa). Kształcił się w kolegium jezuickim w Kaliszu, później służąc w wojsku walczył m.in. pod Chocimiem (2-9 X 1621 r.).

W latach 1622-23 uczestniczył w poselstwie do Turcji, po 1633 r. dzierżawił majątek Zarubińce k. Zbaraża na Ukrainie. W 1639 r. powrócił do Wielkopolski, dzierżawiąc m.in. Wolę Pleszewską i przejmując w 1647 r. w dożywocie Zalesię Wielkie k. Borku Wielkopolskiego (powiat krotoszyński). W roku następnym wyruszył ponownie na Ukrainę, jednak jego pobyt przerwał wybuch powstania Chmielnickiego.

W latach „potopu” opowiedział się początkowo za Karolem Gustawem, lecz później walczył przeciw Szwedom. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, głównie satyry, sielanki, a także poematy panegiryczne i utwory opisujące ważne momenty z dziejów Rzeczypospolitej.

Do jego ważniejszych dzieł należą m.in.: Przeważna legacyja (1633), Pałac leszczyński (1643), Satyr na twarz Rzeczypospolitej (1640), Wojna domowa z Kozaki i Tatary, potym Szwedami i z Węgry przez lat dwanaście za panowania... Jana Kazimierza (1649-60). Był najwybitniejszym poetą wielkopolskim epoki baroku. Zmarł w 1661 r. w Zalesiu Wielkim, pochowany został w kościele Bernardynów w Kobylinie (powiat krotoszyński).

Więcej:
Wielkopolski Maro: Samuel ze Skrzypny Twardowski i jego dzieło w wielkiej i małej ojczyźnie: praca zbiorowa, pod red. Katarzyny Meller i Jacka Kowalskiego, Poznań 2002.