SOŚNICA
Wieś w gminie Dobrzyca w powiecie pleszewskim, w połowie drogi między Dobrzycą a Pleszewem.
Najwcześniejsze wzmianki o Sośnicy odnajdujemy w dokumentach z XIV wieku. Tutejsze ziemie należały wtedy do Sośnickich herbu Trąby i pozostawały w ich posiadaniu do XVI wieku. Później były własnością Łąckich i Jaraczewskich, a od około połowy XVIII wieku - Rogalińskich herbu Łodzia. Piotr Rogaliński, szambelan królewski, sprzedał Sośnicę w 1789 roku Stanisławowi Chełmskiemu, od którego w 1793 roku posiadłość odkupili Chłapowscy herbu Drya. Pierwszym z tego rodu właścicielem Sośnicy był Ludwik Chłapowski (1768-1831), który zamieszkał tutaj wraz z żoną Teklą z Sokolnickich.
Po nich dziedzicem majątku został Michał Chłapowski (1800-1848), ożeniony z Emilią z Ożegalskich, uczestnik powstania listopadowego i powstania 1848 roku. Po jego śmierci zarządzanie majątkiem przejęła wdowa. W 1866 roku, po studiach prawniczych i rolniczych we Wrocławiu, Sośnicę odziedziczył Ludwik Chłapowski (1840-1910), ożeniony z Aldoną Wolszleger.
W 1888 roku zadłużony majątek kupił Ildefons Chełkowski herbu Wczele i w 1894 roku, przekazał go synowi, a sam przeniósł się do Poznania. Żoną Ildefonsa Chełkowskiego była Józefa Łukaszewicz, córka znanego historyka i autora prac o Poznaniu i Wielkopolsce, Józefa Łukaszewicza. W 1905 roku dobra sośnickie wykupione zostały przez Komisję Kolonizacyjną, a następnie rozparcelowane i sprzedane.
Dwór zbudowany został przez Rogalińskich około połowy XVIII wieku, a gruntownie przebudowali go Chłapowscy na początku XIX wieku. Uzyskał wtedy kształt klasycystycznej siedziby o parterowej, horyzontalnie zakomponowanej bryle założonej na wydłużonym, prostokątnym planie i zwieńczonej wysokim, czterospadowym dachem. Formy klasycystyczne zaznaczają się tu przede wszystkim w monumentalnym portyku w osi elewacji frontowej, wspartym na dwóch parach toskańskich kolumn, podtrzymujących trójkątny naczółek, obwiedziony profilowanym gzymsem. W kolistej płycinie, znajdującej się dziś w środkowej części tympanonu, być może umieszczony był niegdyś kartusz z herbem Drya Chłapowskich. Artykulację pokrytych tynkiem elewacji wyznaczały prostokątne otwory okienne o regularnym układzie, ujęte dawniej w obramienia. Naroża budynku zaakcentowane były boniowaniem.
W znacznie przekształconym dziś wnętrzu, o dwutraktowym pierwotnie układzie z reprezentacyjną sienią na osi, zachowały się pozostałości dawnego barokowego dworu - dwa sklepione pomieszczenia w środkowej części tylnego traktu.
Wokół dworu rozplanowano krajobrazowy park, rozciągający się niegdyś na łagodnym stoku doliny Lutyni. Tworzyły go grupy starannie komponowanych drzew, rozległa polana oraz aleja grabowa, łączącą dwór z położonym nieopodal kościołem.
Adres:
Sośnica 84
63-330 Dobrzyca
tel. 62 741 40 09
