Miasto powiatowe położone ok. 60 km na południowy zachód od Poznania, przy drodze do Leszna.
Nieopodal południowego narożnika Rynku wznosi się gotycka bryła halowego kościoła parafialnego pw. NMP Wniebowziętej. Pierwszy, zapewne jednonawowy gmach zbudowano w 2 połowie XIII w. Z tamtego czasu (1289 r.) pochodzi również pierwsza informacja o tutejszym proboszczu. Kolejne prace budowlane przeprowadzono po oblężeniu i zdobyciu miasta przez późniejszego króla Kazimierza Wielkiego w 1332 r.
Korpus nawowy obecnego kościoła – nawa główna, dwie, wąskie nawy boczne oraz wieża od strony zachodniej, wzniesiono najprawdopodobniej w 1 połowie XIV w., natomiast prezbiterium nieco później. Wraz z rozwojem miasta (siedziba powiatu, drugie po Poznaniu miasto Wielkopolski, rozkwit rzemiosł – głównie sukiennictwa) rozbudowywana była również fara. Zgodnie z ówczesnymi zwyczajami, cechy i bractwa działające w mieście fundowały w farze swoje kaplice. Dwa rzędy kaplic dobudowywano do naw świątyni od końca wieku XIV aż po wiek XVI. Prawdopodobnie również w tym okresie, po wielkim pożarze miasta w 1503 r., rozbudowano prezbiterium (m.in. o kaplicę św. Anny), które zamknięte jest siedmiobocznie. Nawy wraz z kaplicami przykryto jednym, wspólnym dachem dwuspadowym. Jest to jedyna w Wielkopolsce gotycka fara z zachowanym wieńcem kaplic.
W 1457 r. spaliła się wieża, którą odbudowano pod koniec XV w. Po kolejnym zniszczeniu wywołanym przez huragan w 1711 r. zachowano ją tylko do wysokości murów korpusu.
Ze względu na zubożenie miasta i jego mieszkańców w 2 połowie XVII i w XVIII w. w świątyni nie przeprowadzano poważniejszych zmian
Od połowy XIV w. do 1755r. proboszczami kościańskiej fary byli joannici poznańscy.
W kościańskiej budowli zastosowano kilka rodzajów sklepień: rzadko spotykane sklepienie siatkowe w nawie głównej, kaplicy św. Anny i jednym przęśle prezbiterium, sklepienie gwiaździste w prezbiterium, nawach bocznych i w jednej z kaplic oraz sklepienia krzyżowo-żebrowe i kolebkowe w pozostałych częściach świątyni.
Dwa okresy powstania korpusu nawowego i rozbudowanego prezbiterium podkreślają różnorodność funkcji tych dwóch części świątyni – mroczne nawy przeznaczone dla ogółu wiernych i jasne prezbiterium pełniące wyłącznie funkcje sakralne.
Do wnętrza kościoła prowadzą 3 wejścia: główne z portalem neogotyckim i 2 boczne z ostrołukowymi portalami gotyckimi.
W kościańskiej farze zachował się największy zespół plastyki późnogotyckiej, a także renesansowej i barokowej. Wszystkie zachowane elementy pochodzą z czasów po pożarze w 1503 r.
