Miasto powiatowe położone nad Wartą, ok. 100 km na wschód od Poznania, przy drodze do Warszawy.
Najstarsza zachowana świątynia wybudowana po 1331 r. Przyjmuje się, że prezbiterium powstało w drugiej połowie lub u schyłku XIV w., natomiast korpus nawowy oraz przylegająca do prezbiterium gotycka kaplica powstały w XV w. W początkach XVII w. od strony południowej dobudowano renesansową kaplicę, ufundowaną przez Jana Zemełkę, a w 1866 r. kruchtę północną.
Kościół jest budowlą trójnawową o układzie bazylikowym, wzniesioną z cegły, w dolnych partiach z użyciem bloków kamiennych. Trójkątne, zamknięte prezbiterium posiada sklepienie siatkowe, natomiast w nawach znajdują się sklepienia gwiaździste z żebrem przewodnim, a gotycką kaplicę przykrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe.
Architektura wnętrz zachowała jednolity gotycki charakter, natomiast w zewnętrznej bryle fary widoczne są ślady późniejszej przebudowy -fasada frontowa zwieńczona jest szczytem rozczłonkowanym blendami, o charakterystycznej dla baroku, linii falistej. Kaplicę renesansową kryje ośmioboczna kopuła z latarnią.
Wyposażenie kościoła stanowi neogotycki ołtarz główny, a w nawach bocznych ustawione są dwa barokowe ołtarze z XVIII w. W kaplicy gotyckiej przy prezbiterium znajduje się ołtarz barokowy z pierwszej pol. XVIII w. i chrzcielnica z XVII w. Na ścianie barokowe epitafium starosty konińskiego Krzysztofa Przyjemskiego (zm. 1611). Natomiast w renesansowej kaplicy ustawiono rokokowy ołtarz. Znajduje się tutaj barokowe epitafium Jana Zemełki (zm. 1607) z płaskorzeźbionym popiersiem i herbem Konina oraz intarsjowane stalle z 1604 r.
W prezbiterium zobaczyć możemy wczesnobarokowy nagrobek architektoniczny Stanisława Przyjemskiego (zm. 1595), marszałka koronnego, starosty konińskiego, z lezącą postacią zmarłego w zbroi rycerskiej. Z gotyckiego wyposażenia świątyni zachowały się w drzwiach frontowych dwa uchwyty (antaby), wykonane z brązu w kształcie lwich głów, oraz chrzcielnica wykonana z piaskowca, datowana na drugą poł. XV w. Polichromie i witraże wykonał Eligiusz Niewiadomski, który przeszedł do historii jako zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza
Przy kościele stoi słup z piaskowca, ustawiony – jak głosi wyryty na nim łaciński napis – w 1151 r., w połowie drogi z Kalisza do Kruszwicy. Geneza słupa jak i osoba jego fundatora pozostają do dziś niewyjaśnione. Słup uważany jest za najstarszy znak drogowy w Polsce.
Więcej:
Witczak H., Z życia religijnego w królewskim mieście Koninie. Dzieje parafii św. Bartłomieja w Koninie do roku 1818, Włocławek 2006.
Adres:
ul. Kościelna 1
62-500 Konin
tel. 063 242 87 48
