OWIŃSKA

Wieś nad Wartą, położona około 12 km na północny wschód od centrum Poznania, przy drodze do Wągrowca.

Klasztor ufundowali w połowie XIII w. książęta wielkopolscy, bracia Przemysł I i Bolesław Pobożny. Cysterki przybyły tu z Trzebnicy na Śląsku, zapewne w 1252 r. Już pierwsze wzniesione wówczas zabudowania kościoła i klasztoru były murowane. Około 1700 r. rozpoczęto budowę nowego klasztoru, wykorzystując przy tym częściowo mury istniejącej już budowli. Wtedy też wzniesiono wieżę. Prace przerwał pożar w 1720 r., który zniszczył klasztor i kościół. Odbudowa klasztoru trwała do 1723 r. Nowy kościół, według projektu Pompeo Ferrariego, wzniesiono w latach 1720-28. Podczas pożaru w 1773 r. spłonęły częściowo dachy kościoła i klasztoru. W czasie odbudowy dostawiono do czworoboku zabudowań klasztornych dwa skrzydła, od zachodu i południa (to ostatnie rozebrano ok. 1890 r.). W 1797 r. władze pruskie skonfiskowały dobra ziemskie cysterek, a w 1835 r. dokonały kasaty klasztoru. W budynku klasztornym umieszczono zakład dla umysłowo chorych. W 1874 r. nadbudowano go o jedno piętro. Po 1945 r. w dawnym klasztorze utworzono Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych. Świątynia pełni funkcję kościoła parafialnego.

Barokowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela jest budowlą wzniesioną na planie zbliżonym do kwadratu. Cztery potężne filary dźwigają wieńczącą nawę kopułę z latarnią. Nad prezbiterium, nawami bocznymi i chórem znajdują się sklepienia kopulaste. Ozdobą sklepień jest polichromia wykonana w latach 1729-30 przez franciszkanina Adama Swacha. Jednolite stylowo, barokowe wyposażenie wnętrza wykonano w latach 1728-30, zapewne według projektu Pompeo Ferrariego.

Przy południowo-zachodnim narożniku kościoła znajduje się wieża, a od południa przylega doń czworoboczny klasztor z wirydarzem pośrodku. Do pierwotnego gmachu przylega od strony zachodniej dobudowane w XIX w. skrzydło. Naprzeciwko wejścia do kościoła wznosi się piętrowy budynek dawnego probostwa, pierwotnie barokowy, przebudowany w latach 1835-38. Wtedy też powstał pasaż łączący go z gmachem klasztoru. Budynek mieszkalny przylegający do probostwa od strony północnej wybudowano w 2. poł. XIX w.

Za kościołem (szlak czarny schodzący w stronę Warty) rośnie uznany za pomnik przyrody dąb Bartek, którego zgodnie z miejscową legendą zasadzono na polecenie króla Władysława Jagiełły.

Historię klasztoru można poznać w niecodzienny sposób - rozwiązując zadania i zagadki w grze terenowej z serii Wielkopolskie Questy - Wokół klasztoru.

Więcej: 
owinska.pl
O cysterkach w Owińskach

Adres:
ul. Przemysława 12
62-005 Owińska
tel. 61 812 65 02