SKALMIERZYCE

Wieś w woj. ostrowskim, położona ok. 120 km na południowy wschód od Poznania.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1337 r., kiedy należała do proboszczów gnieźnieńskich. W 1908 r. władze pruskie wyodrębniły część miejscowości jako Nowe Skalmierzyce, które miały być na wskroś niemieckie.

W centrum miejscowości znajduje się okazały kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej – sanktuarium Matki Boskiej Skalmierzyckiej.
Kult maryjny w Skalmierzycach sięga początkami XV w. Stał tu drewniany kościół, do którego w XVII w. dobudowano murowaną kaplicę, gdzie umieszczono słynący łaskami obraz. Licznie przybywający pielgrzymi nie mieścili się w skromnej świątyni i w latach 1791-92 wybudowano nowy, murowany kościół, pozostawiając ze starego jedynie kaplicę z cudownym obrazem. W latach 1873 i 1913 kościół przebudowano, tak że zatracił swoje cechy stylowe.

Obecnie w świątyni znajduje się klasycystyczny ołtarz z obrazami św. Katarzyny oraz św. Stanisława i św. Wojciecha po bokach. Prezbiterium zdobią też witraże, które wykonał Włodzimierz Tetmajer, a przedstawiają św. Jana Nepomucena i św. Jadwigę Śląską - patronów fundatorów - małżeństwo Niemojewskich ze Śliwnik.

Kaplica boczna po lewej stronie poświęcona jest Matce Boskiej Skalmierzyckiej. Wystrój kaplicy zachował się z czasów jej budowy, przykrywa ją zdobiona stiukami renesansowa kopuła. W ołtarzu z 1630 r. znajduje się obraz Matki Bożej, a po jego bokach rzeźby świętych Wojciecha, Stanisława, Kazimierza i Wacława. W mensie ołtarza umieszczono płaskorzeźbę Ostatnia Wieczerza, wykonaną przez Józefa Wawrzyńczaka - lokalnego artystę rzeźbiarza. Pod ścianami stoją późnorenesansowe stalle z obrazami umieszczonymi na zapleckach i parapetach, przedstawiającymi tajemnice różańcowe i sceny ze Starego Testamentu. Ich powstanie wiąże się z istniejącym w Skalmierzycach od 1621 r. Bractwem Różańcowym.

Pochodzenie obrazu nie jest znane, artysta wzorował się na obrazie Salus Populi Romani (Matki Boskiej Śnieżnej) z Bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie. Przywiózł go być może prepozyt kapituły gnieźnieńskiej, późniejszy biskup poznański ks. Uriel Górka. Wiadomo, że już z 1473 r. pochodzą pierwsze zapiski o cudach jakie się tutaj dokonały. Szczególną czcią otaczał obraz prymas Polski Fryderyk Jagiellończyk, który nadał świątyni przywilej odpustowy na wszystkie uroczystości i święta maryjne, na święto patronki kościoła – św. Katarzyny oraz na dzień poświęcenia kościoła. O powszechnym kulcie Maryi w tym miejscu świadczą liczne, zachowane do dzisiaj wota. Wśród nich wyróżnia się wykonany w srebrze wizerunek Maryi, ofiarowany jako wotum wdzięczności ofiarowane przez króla Władysława IV, za zwycięstwo nad Turkami w 1633 r. Znajduje się ono bezpośrednio nad obrazem. Ofiarował on również haftowane złotem antepedium, które niestety nie zachowało się do dzisiejszych czasów. Obraz jest przykryty kutą w srebrze, pozłacaną sukienką, z motywami aniołów. Stąd pochodzi tytuł obrazu - Skalmierzycka Królowa Aniołów.

W 1966 r. obraz został koronowany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Obchodząc kościół dookoła warto zwrócić uwagę na umieszczony w zewnętrznej ścianie prezbiterium nagrobek Jana Nepomucena i Joanny Niemojewskich ze Śliwnik.

Więcej:
http://www.sanktuariumskalmierzyce.info/

Adres:
ul. Ostrowska 1
63-460 Skalmierzyce
tel. 62 762 12 48
517 021 111