UZARZEWO
Wieś w gminie Swarzędz, leżąca na północnej skarpie doliny rzeczki Cybiny, około 15 km na wschód od Poznania, przy Szlaku Piastowskim. Odkryto tu ślady obecności człowieka z czasów mezolitu oraz pozostałości osad neolitycznych. Nieprzerwane dzieje wsi sięgają głęboko czasów pogańskich.
Historia parafii zaczyna się od jej założenia prawdopodobnie już w XII wieku, a pierwszy, drewniany kościół powstał z fundacji królewskiej. Współcześnie, w dolinie rzeki na niewysokim wzniesieniu, znajduje się malowniczy, szachulcowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Postawiono go dzięki Felicjanowi Napruszewskiemu, ówczesnemu właścicielowi wsi, w miejscu wcześniejszej, drewnianej świątyni rozebranej w 1749 r. W 1869 r. do kościoła dobudowano drewnianą, neogotycką wieżę. Jest ona dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją czworoboczną i górną ośmioboczną, z iglicowym, ośmiopołaciowym hełmem, wokół którego znajdowała się żeliwna galeryjka, zlikwidowana podczas remontu kościoła w latach 1996 – 2004.
Kościół jest budowlą jednonawową, halową o sklepieniu beczkowym. Wyposażony w dwa boczne, barokowe ołtarze z poł. XVIII w.: Serca Pana Jezusa Ukrzyżowanego i Św. Teresy z Avil. Ołtarz główny – Golgota, pierwotnie barokowy, potem neogotycki, znajduje się na tle malowanej na ścianie, niedawno odrestaurowanej dekoracji malarskiej w formie udrapowanej czerwonej zasłony. Odkrycie polichromii podczas prac remontowych w Uzarzewie było dużą sensacją, ponieważ istnieje jej duże podobieństwo do malowideł odkrytych także podczas remontu w poznańskiej Farze. W Uzarzewie malowidło powstało jednak 50 lat później.
W wyposażeniu świątyni zwraca uwagę krucyfiks z XVII wieku, kamienna kropielnica z wczesnego średniowiecza, pełniąca do 1895 r. rolę chrzcielnicy, a szczególnie obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Obraz ten namalowano w 2 połowie XVII wieku, a jego fundatorką była Anna Młynarka mieszkanka Uzarzewa, widoczna jako klęcząca postać w rogu obrazu. Podobnie jak w przypadku obrazu w kościele wierzenickim, który fundował kołodziej Bartłomiej z Kłecka, mieszkający w Wierzenicy - ten także posiada napis fundacyjny, zaczynający się słowami : „Anna Młynarka...”.
W 1900 r. od strony północnej, dobudowano do kościoła zakrystię i neobarokową kaplicę z kryptą grobową Żychlińskich, ówczesnych właścicieli wsi.
Przed 1994 r. pod posadzką kościoła odkryto zamurowaną, lat kryptę grobową z poł. XVIII w., a kilka lat później w 2001 r. dokonano kolejnego odkrycia.
Podczas remontu wieży i jej hełmu w miedzianej kuli podtrzymującej krzyż znaleziono zalakowaną butelkę, skorodowane pudełko zawierające sześć monet (jedna z 1597 r. a pozostałe z XIX wieku) oraz gazety i czasopisma. W butelce znajdował się list dla potomnych, napisany 12 sierpnia 1868 r. przez miejscowego nauczyciela Franciszka Polczyńskiego w którym obok informacji dotyczących fundatorów wieży i historii kościoła zamieszczono piękne przesłanie dla potomnych:
„administracja i sądownictwo pruskie jest wprawdzie niezłe, ale stara się nas całemi siłami zgermanizować. Los nasz w porównaniu do braci naszych pozostających pod berłem rosyjskiem, jest dość znośny, mimo to tęsknim za własną ojczyzną i własnemi rządami. Gdy te słowa Bracia mili kiedyś czytać będziecie, może już wam wolno będzie zwać się synami wolnej od morza do morza najdroższej Polski, w której zmartwychwstanie i my niezłomną pokładamy nadzieję. Westchnijcie natenczas za nas do Pana Boga i zmówcie choć jedno Ojczenasz i jedno Zdrowaś za dusze nasze, a Ksiądz Dobrodziej niech łaskaw będzie odprawić za nas requiem.”
Wszystkie monety, list i pisma wróciły do kuli. Dołączono do nich także niektóre współczesne regionalne pisma i monety oraz list napisany 11 listopada 2001 r. przez Zdzisława Makarewicza, ówczesnego kustosza Muzeum Środowiska Przyrodniczego i Łowiectwa Wielkopolskiego w Uzarzewie. Przesłanie dla następnych pokoleń, napisano w imieniu współczesnych mieszkańców parafii. W zakończeniu listu autor informuje przyszłe pokolenia, że: cyt. „Uzyskaliśmy niepodległość i niezawisłość kraju, ale nie udało się nam znaleźć recepty na sprawiedliwszy podział tego, co wspólnie wszyscy razem wypracowujemy. Może uda się to Wam, którzy czytacie te słowa ?”
Urokliwy kościółek, to nie jedyny zabytek w Uzarzewie. We wsi znajdują się jeszcze inne obiekty, godne uwagi turystów: pałac Żychlińskich z poł. XIX wieku, gdzie mieści się muzeum (oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie), romantyczny dworek proboszczowski, wczesnośredniowieczne grodzisko stożkowate, pomnikowe drzewa i osobliwość przyrodnicza zwana Jarem pod Uzarzewem.
Obiekt leży na Szlaku Kościołów Drewnianych wokół Puszczy Zielonka
Więcej:
https://poznan.tvp.pl/
Adres:
ul. Akacjowa 5
62-006 Uzarzewo
tel. 061 817 23 72
