Nadwarciański Park Krajobrazowy został utworzony w 1995 r. na powierzchni 134,3 km2. Leży w dolinie Warty między autostradą A2 a ujściem Prosny do Warty poniżej Pyzdr (powiaty słupecki i wrzesiński). Park chroni krajobraz szerokiego dna Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej, w której przeważają łąki i pastwiska, zajmujące ponad połowę powierzchni Parku. Warta, zmieniając często swój bieg, pozostawiła w dnie pradoliny liczne starorzecza, okresowo podczas wezbrań napełniane wodą. Większość powierzchni Parku to tereny otwarte, głównie łąki, wilgotne pastwiska, podmokłe nieużytki.
Warunkiem utrzymania obecnego krajobrazu Parku jest jego gospodarcze wykorzystanie, w wyniku którego hamowana jest naturalna sukcesja roślin. Niepowtarzalne zbiorowiska typu dolinnego wytworzyły się właśnie w wyniku koszenia łąk lub użytkowania ich jako pastwiska. Ciekawostką są „gęsie pastwiska” – tereny zalewowe, na których wypasane są widoczne z daleka stada białych gęsi.
Swoiste cechy ekosystemu dna doliny, a zwłaszcza bogactwo roślinności i cykliczne wylewy rzeki, wywarły znaczący wpływ na ukształtowanie się tutaj warunków sprzyjających obecności ptaków. Dzięki temu ten odcinek doliny Warty uznany został za ostoję ptaków wodno-błotnych o randze międzynarodowej. Ogółem na terenie Parku stwierdzono występowanie 230 gatunków ptaków, z czego ponad 150 gatunków to ptaki lęgowe. Są to m.in.: bąk, bączek, gęś gęgawa, czajka, batalion, rybitwy białoczelna i czarna. Nie mniej liczne są gatunki przelotne, np. bielik, gągoł, nurogęś. Oprócz bogactwa ptaków występują tu również interesujące ssaki, z których na szczególną uwagę zasługują gatunki związane z terenami podmokłymi, m.in. bóbr, wydra i łoś.
Obecność na terenie Parku wielu zbiorników wodnych sprzyja rozwojowi płazów, a wody Warty i sąsiadujących z nią zbiorników wodnych są środowiskiem życia dla 33 gatunków ryb, m.in.: suma, sandacza, węgorza, brzany, certy, kozy, piskorza i różanki.
Dużą wartość przyrodniczą Parku podkreśla również ok. 1070 gatunków roślin naczyniowych rosnących na jego terenie. Znajduje się wśród nich 57 gatunków prawnie chronionych (m.in. widłaki, sasanki, storczyki, grzybienie białe). Różnorodne siedliska doliny spowodowały, że wykształciło się tu aż 230 zespołów roślinnych. Osobliwością są skupienia rzadkich roślin solniskowych (halofitów), powstające w sąsiedztwie słonych źródeł w okolicach Pyzdr, Białobrzegu i Wrąbczynka.Można tu wymienić m.in.: świbkę morską, sitowiec nadmorski, muchotrzew solniskowy, mlecznik nadmorski.
Występujące sporadycznie w dnie doliny lokalne wyniesienia oraz wydmy porośnięte są murawami napiaskowymi oraz murawami stepowymi. Lasy, zajmujące ok. 10% powierzchni Parku, reprezentowane są przez łęgi wierzbowe, łęgi z topolą białą oraz olsy porzeczkowe. Wiele wydm zostało zalesionych i uformowały się na nich bory sosnowe.
W Lądzie, w północnej części Parku, znajduje się regionalny ośrodek edukacji przyrodniczej.
Atrakcyjności parku dopełniają ciekawe obiekty położone na jego terenie. Tuż obok ośrodka edukacji przyrodniczej w Lądzie znajduje się cenny zespół pocysterski, który został wpisany na listę pomników historii. W zrekonstruowanym nieopodal średniowiecznym grodzie odbywa się co roku Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej. Piękna panorama na zalewane okresowo starorzecza Warty rozpościera się z pałacu biskupów poznańskich w Ciążeniu. Obecnie znajduje się tam biblioteka gromadząca największy w Europie zbiór masoników. Atrakcyjność parku podnosi przebiegający przezeń Nadwarciański Szlak Rowerowy i liczne wypożyczalnie kajaków nad Wartą.
Więcej:
http://www.zpkww.pl/
