DROBNIN

Miejscowość w powiecie leszczyńskim, położona ok. 19 km na wschód od Leszna.

Drobnin wzmiankowano już w XIII wieku jako własność rycerskiego rodu Piotrowiców i Leszczyców. W późniejszych czasach był w posiadaniu wielu zmieniających się rodów, w tym m.in. Borków, Gostyńskich, Kostków, Górków i Opalińskich.

Na przełomie XVII i XVIII wieku posiadłość przeszła w ręce Przyjemskich herbu Rawicz, którzy w 1720 roku sprzedali ją Węgorzewskim herbu Leszczyc. Do 1759 roku właścicielem dóbr był Piotr Węgorzewski, łowczy poznański, ożeniony z Anną z Błociszewa Gajewską; po nim jego syn Jan Nepomucen, szambelan JKM, który początkowo mieszkał w Drobninie, a na początku XIX wieku oddal wieś w dzierżawę. Dzierżawcą majątku, a od około 1812 roku, jego właścicielem został Stanisław Szczerski, ożeniony z Franciszką z Bogusławskich. Po jego śmierci w 1839 roku Drobnin odziedziczyła ich córka Bogumiła i wniosła go w posagu Józefowi Miłkowskiemu, któremu przypisywane jest wzniesienie nowego, murowanego dworu, przebudowywanego przez kolejnych właścicieli.

Od 1850 roku byli nimi Rychłowscy herbu Nałęcz. Początkowo Walerian Ignacy, ożeniony z Jadwigą z Modlibowskich, po nim jego syn Walery, który zmarł w Drobninie w 1902 roku. Posiadłość kupił wtedy Stanisław Ponikiewski herbu Trzaska, radca Ziemstwa Kredytowego, ożeniony z Jadwigą z Rychłowskich. Jego syn Stefan, poseł na sejm 1920 roku, był właścicielem majątku do 1939 roku.

Nowy dwór, zbudowany przez Miłkowskich w latach 30.-40. XIX wieku, był niewielką, murowaną, parterową budowlą założoną na prostokątnym planie, nakrytą wysokim, naczółkowym dachem z piętrowym pozornym ryzalitem w osi elewacji frontowej mieszczącym główne wejście. Cechy klasycystycznej architektury nadała budowli dopiero gruntowna przebudowa na początku XX wieku, przeprowadzona według projektów Stanisława Mieczkowskiego.

Dobudowano wtedy piętrowe, zryzalitowane boczne skrzydła nakryte oddzielnymi dachami, a na osi elewacji frontowej, zwróconej ku wschodowi, postawiono monumentalny, czterokolumnowy portyk – najbardziej charakterystyczny dla klasycystycznej rezydencji element architektury, określający jednoznacznie jej odniesienia stylowe. Jońskie kolumny portyku wspierają belkowanie, fryz i gzyms, na którym umieszczono trójkątny naczółek z płaskorzeźbionym kartuszem herbowym w jego centralnej części, zawierającym herb Trzaska Ponikiewskich. Trójkątnym naczółkiem zwieńczony został również ryzalit środkowy elewacji tylnej, ozdobiony przy narożach parami jońskich pilastrów wielkiego porządku. Pokryte tynkiem elewacje pałacu, o prostokątnych w większości otworach okiennych w regularnym układzie, ozdobione zostały boniowaniem.

Wnętrze pałacu jest dziś częściowo przekształcone i trudno ocenić w pełni pierwotną koncepcję rozplanowania i wystroju. Pewne wyobrażenie dają pozostałości dekoracji sztukatorskiej kilku reprezentacyjnych pomieszczeń parteru, w tym salonu tylnego.

Adres:
Spółdzielnia Mieszkaniowa "Garzyn"
ul. Drobnin 1
64-120 Krzemieniewo
tel. 065 536 02 21