Miasto powiatowe położone ok. 115 km na południe od Poznania, przy drodze do Wrocławia.
Pierwsze wzmianki o ratuszu rawickim pochodzą z roku 1639 (rok po akcie lokalizacyjnym miasta). Istniał już wtedy drewniany ratusz, przed którym postawiono symbol uprawnień sądowniczych – pręgierz. W pierwszych dziesięcioleciach swojego istnienia został kilkakrotnie zniszczony, przede wszystkim przez pożary. Pierwsze zniszczenia wraz ze znaczną częścią miasta nastąpiły w czasie potopu szwedzkiego. Ratusz został odbudowany z drewna ofiarowanego przez właścicieli miasta. W roku 1690 Zofia Opalińska nadała Rawiczowi przywilej na budowę cegielni, której produkcja miała być wykorzystana w pierwszej kolejności na budowę ratusza. Do urzeczywistnienia tych planów nie doszło.
Następne lata były dla miasta tragiczne. W 1701 r. wybuchł potężny pożar, który strawił część miasta i m.in. ratusz. W 1707 r. wojska rosyjskie spaliły to, co pozostało z ratusza i odbudowaną część miasta. W 1710 r. szalejąca epidemia przerzedziła liczbę mieszkańców Rawicza, zamknięto nawet na kilka miesięcy bramy miasta. Kolejne zniszczenia miasta nastąpiły w 1719 r. w efekcie napadu wycofujących się wojsk austriackich.
Efektem następnych spokojnych lat była decyzja właścicielki Rawicza Katarzyny Opalińskiej o budowie murowanego ratusza. Projekt opracował architekt Leopold Ostritz z Trzebnicy. Wzniósł on piętrowy ceglany i otynkowany budynek w stylu barokowym. Budowę rozpoczęto w 1753 r., a zakończono trzy lata później. Całe przedsięwzięcie kosztowało ok. 60 tys. zł polskich, co na ówczesne warunki było sumą bardzo wysoką. Na osi fasady od zachodu (fronton budynku) znajduje się arkadowy portal (ozdobne wejście zwieńczony gzymsem wolutowym (motyw dekoracyjny w kształcie spirali) i dekoracyjny kartusz (obramowanie tarczy herbowej) z herbami fundatorki (Kroje, Wieniawa, Rawa, Lis, Łodzia, Doliwa i Szreniawa). Od wschodu znajduje się gzyms wolutowy (nad oknem) i herb Rawicza z datą 1754 r.
Pośrodku dachu krytego dachówką wzniesiono czworoboczną, o ściętych narożach, wieżyczkę zegarową nakrytą blaszanym hełmem. W wieńczącej ją kuli w trakcie prac remontowych w 1967 r. znaleziono w cynowej kasecie pochodzącej z okresu budowy ratusza, dokument z opisem budowy miasta w początkach jego istnienia. W kasecie znaleziono także 6 monet bitych w czasach panowania Augusta II Sasa. W drugiej kasecie pochodzącej z okresu remontu w roku 1885 znaleziono odpowiedni akt w języku niemieckim, trzy numery ,,Orędownika” rawicko – krobskiego, broszurę o pierwszej maturze w murach ratusza oraz 9 monet niemieckich.
W roku 1783 na gmachu ratusza założono pierwszy w Polsce piorunochron.
Pomieszczenia ratusza pełniły w przeszłości różnorakie funkcje. Tuż po budowie na parterze w sieni, do której wiodły 2 bramy wejściowe znajdowały się stragany z solą. Od wschodu umiejscowiono jatki piekarskie, od zachodu stała waga miejska, od północy wydzielono pomieszczenia dla stróżów nocnych. Na piętrze urzędowały władze miejskie, a dwa pomieszczenia zajmowała komora celna. Rozbudowująca się administracja zajęła w XIX w. wszystkie pomieszczenia ratusza. W części parteru umieszczono areszt miejski. Funkcje administracyjne pełnił ratusz do lat 70. XX. Decyzja o otwarciu Muzeum Ziemi Rawickiej wiązała się z przeznaczeniem na to odpowiednich pomieszczeń. Przeznaczono dla niego część parteru m.in. wspomniany areszt. Kolejne lata pozwoliły przeznaczyć dla Muzeum kolejne sale i obecnie zajmuje ono cały parter ratusza (stała ekspozycja, sala wystawiennicza, sala im. St. Kukli, pomieszczenia biurowe). Na piętrze budynku mieści się Urząd Stanu Cywilnego.
Więcej: Wędrując po Rawiczu
Adres:
Rynek 1
63 -900 Rawicz
