Miasto w powiecie leszczyńskim, położone 10 km na południowy wschód od Leszna, w paśmie wzgórz leszczyńsko-żerkowskiej moreny czołowej, na szczycie niewielkiego wzniesienia opadającego ku dolinie Samicy i brzegom Jeziora Łoniewskiego.
Najwcześniejsza budowla zamkowa powstała tu na przełomie XIII i XIV w., wzniesiona przez kasztelana santockiego Wojsława Borka Gryżyńskiego, ówczesnego właściciela tych ziem. Było to niewielkie, murowane założenie zbliżone w rzucie do kwadratu, otoczone kamienno-ceglanymi murami. Zabudowa wewnętrzna była wtedy drewniana, a jej pozostałości odkryte zostały w czasie badań archeologicznych. Druga faza prac budowlanych nastąpiła około połowy XV w., w czasach następcy Wojsława, Macieja Borka. Powstała wtedy murowana wewnętrzna zabudowa w obrębie istniejących murów: dwa jednotraktowe, ustawione równolegle do siebie budynki połączone poprzecznym skrzydłem, skupiały się wokół dziedzińca z bramą wjazdową od południa.
W budowli zamieszkiwali kolejni właściciele Osiecznej, przedstawiciele rycerskiego rody Borków, którzy w XV w. przybrali nazwisko Osieckich. Informacje na temat zamku w źródłach pisanych z tego okresu pojawiają się głównie w kontekście ekscesów ówczesnego właściciela, Mikołaja Borka Osieckiego, który w 1472 r. porwał z Niepartu swoją kuzynkę Agnieszkę i wziął z nią ślub na zamku w Osiecznej, a w 1481 r. więził tutaj Małgorzatę z Lwówka.
W XVI w. Osieczna przeszła w ręce jednej z najznakomitszych rodzin tamtych czasów, Górków herbu Łodzia, którzy jednak nie przeprowadzali tu żadnych większych prac budowlanych. Podjął je dopiero kolejny właściciel (od około 1600 r.), Andrzej Czarnkowski herbu Nałęcz, kasztelan nakielski, rogoziński i kaliski, starosta inowrocławski oraz wojewoda kaliski. Nie wiadomo jaki miały zakres, ponieważ późniejsze przebudowy dosyć gruntownie tę fazę zatarły. Niewątpliwie ich celem była zmiana charakteru i wyglądu średniowiecznej budowli. Osiągnięto to między innymi przez przekształcenie elewacji, a więc opracowanie i zmianę wielkości otworów okiennych i drzwiowych oraz wprowadzenie renesansowej już dekoracji architektonicznej. Jej pozostałością jest zachowany, niezwykle cenny, rzeźbiony w piaskowcu portal. Informacja o tych pracach widnieje na zachowanej również do naszych czasów, wmurowanej we wschodnią ścianę obecnej budowli, kamiennej tablicy z napisem, datą 1601 r. i herbem Nałęcz Czarnkowskich.
Z niewyjaśnionych powodów Andrzej Czarnkowski sprzedał w 1610 r. dobra i zamek w Osiecznej. Kupił go Andrzej z Przymy Przyjemski herbu Rawicz, starosta bydgoski i marszałek nadworny koronny, a następnie – poprzez małżeństwo jego córki Zofii – majątek przeszedł w ręce Opalińskich herbu Łodzia. Z drugiej zachowanej płyty inskrypcyjnej wiadomo dziś, że w 1655 r. zamek zniszczony został pożarem i odbudował go Jan z Bnina Opaliński, ówczesny właściciel Osiecznej. Należy zakładać, że poza odbudową zniszczonych murów i pomieszczeń zamkowych, dobudowano wtedy nowe skrzydło, a cała budowla uzyskała kształt nowożytnej rezydencji.
