• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Kultura ludowa | Budownictwo wiejskie | Zagrody

Zagrody

  • Grupy regionalne
  • Stroje regionalne
    • Strój Bamberek z Poznania
    • Strój biskupiański
    • Strój szamotulski
    • Strój z Dąbrówki Wielkopolskiej
  • Folklor muzyczny
  • Folklor taneczny
    • Chodzony
    • Oberki
    • Przodek
    • Tańce naniesione
    • Wiatraki
    • Wiwaty
  • Gwara
    • Podręczny słownik gwary poznańskiej
  • Zwyczaje regionalne
    • Wiosna
    • Lato
    • Jesień
    • Zima
  • Legendy
  • Budownictwo wiejskie
    • Zagrody
    • Skanseny
    • Wiatraki, kuźnie, młyny
  • Kuchnia regionalna

Zagrody

dział:

Kultura ludowa

komentarze: 4 (zobacz)
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Do krajobrazu wielkopolskiej wsi należą także budynki kompleksu architektonicznego złożonego z dworu, parku oraz zabudowań folwarcznych. Zmiany społeczno-ekonomiczne w XIX w. spowodowały rozkwit budownictwa folwarcznego w pruskiej części Wielkopolski. W miarę aspiracji i zamożności właściciela powstające zabudowania przyjmowały niejednokrotnie wyszukane formy architektoniczne i stawały się wzorem dla innych wiejskich inwestycji. Wraz z rozwojem przemysłu, rolnego do folwarcznych budynków dołączano gorzelnie, cukrownie, coraz większe spichrze, a także cegielnie, torfiarnie, wozownie, stajnie. W 1818 r. w Wielkim Księstwie Poznańskim zarejestrowano 2379 folwarków. Te rozwijające się przedsiębiorstwa zatrudniały wielu pracowników najemnych (dawniejszych parobków, pastuchów, stajennych, oborowych), a także specjalistów: ogrodników, chmielarzy pszczelarzy, majstrów, kowali, stelmachów, gajowych, myśliwych i wielu innych. Wszystkim zagwarantowano mieszkanie, często jak na tamte czasy o wysokim standardzie, szczególnie dla wysoko wykwalifikowanej kadry (ekonom, rządca, ogrodnik). Dla większości zatrudnionych w folwarku budowano domy familijne, czyli czworaki lub ośmioraki. Są to widoczne do dziś charakterystyczne budynki z czterema lub ośmioma mieszkaniami pod wspólnym dachem. Budowane najczęściej z czerwonej cegły z dwu- lub czterospadowym dachem krytym dachówką. Do zabudowań tych należały także niewielkie ogródki oraz komórki gospodarcze. Bardzo często właściciel folwarku, zgodnie z nowoczesnymi zasadami gospodarowania i wymogami wysokiej wydajności pracy, zapewniał swoim pracownikom i ich rodzinom dobre warunki zamieszkania i życia. Zespół pracowników wiejskich zatrudnionych w dworach oraz folwarkach miał również szansę na akcentowanie swojej własnej kultury. Służyły temu różne formy organizacji o charakterze oświatowo-kulturalnym, np. domy tańca, czytelnie itp.

Różne typy czworaków tworzą zwartą zabudowę architektonicznie dostosowaną do reszty głównego majątku: budynków gospodarczych, administracyjnych oraz pałacowych rezydencji właścicieli. Na budownictwie tym wzorowała się często nowa zabudowa gospodarstw indywidualnych, choć chłopski dom był zawsze większy od mieszkań folwarcznych.

Wiejskie drewniane lub murowane chaty mieszkalne usytuowane w ramach chłopskich zagród wraz z budynkami czworaków i zabudowań dworskich, kościołem, a od XIX w. budynkiem szkoły oraz pobliską stacją kolejową stanowią typowy krajobraz wielkopolskiej wsi zaboru pruskiego. W tych formach architektury widoczne są elementy zarówno starych tradycji, jak i nowszych XIX- i XX-wiecznych tendencji w budownictwie wiejskim.

Strony: 1 2 3 4

Komentarze (4)

Asia

2021-03-21 21:43:11

Bardzo dobry, szczegolowy opis aczkolwiek fajnie byloby zobaczyc zdjecia elementow o ktorych mowa bo dla amatora to ciezko rozszyfrowac co i jak wygladalo.

Jurek

2022-11-10 07:42:07

Urodzilem sie w Gniezno. Nasza mama dostala od ojca duzy dom pruska graniczna straznice na 2 rodziny, na granicy prusko rosyjskiej. Wies wtedy zostala podzielona na Szamarzewo I Samarzewo. Jurek z Melbourne

Jurek

2022-11-10 07:47:38

Masz ojciec byl ogrodnikiem w Gnieznie, a podczas WWII u Niemca na folwarku w Borkowie. W Szamrzewie byl tez palac I folwark jak w opisie.

Aleksandra Warczyńska

2022-11-14 08:26:38

O historii podzielonego Szamarzewa opowiada jedna z naszych gier terenowych https://regionwielkopolska.pl/artykuly-turystyka/wielkopolskie-questy-szamarzewo-niewidzialna-granica/ Pozdrawiamy serdecznie

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Radio Poznań
  • Głos Wielkopolski
  • Nasze Miasto
  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu