OTOROWO
W powiecie szamotulskim, w gminie Szamotuły w połowie drogi prowadzącej z Pniew do Szamotuł leży Otorowo – wieś o średniowiecznej metryce, wzmiankowana już w XIII w. W XIV i XV w. jej właścicielami byli Otorowscy. Część dóbr posiadał też Jan Świdwa z Szamotuł i w 1580 r. sprzedał je Januszowi Budziszewskiemu herbu Grzymała. Od tego czasu, aż do początku XVII w., dobra ziemskie, zapewne podzielone, pozostawały w posiadaniu tych dwóch rodzin – Otorowskich i Budziszewskich.
Około 1626 r. jako dziedzice majątku pojawiają się w dokumentach Ponińscy herbu Łodzia i są nimi do schyłku XVII w. Majątek kupiony został wtedy przez Aleksandra Skrzetuskiego, starostę żytomierskiego, a w latach 30. XVIII w. przez Józefa Bronikowskiego herbu własnego, któremu przypisywana jest budowa nowego, barokowego dworu. W rękach Bronikowskich Otorowo było do 1784 r., kiedy kupił je Józef Moszczeński herbu Nałęcz, kasztelan lędzki i kawaler orderów św. Stanisława i Orła Białego. W posiadaniu tej rodziny majątek ten był do schyłku XIX w.
Na przełomie XIX i XX w. właścicielem Otorowa był Ernest książę Sachsen Altenburg. W 1922 r. dwór i część ziem przeszły na własność Zgromadzenia Sióstr Urszulanek, które założyły tu dom dziecka funkcjonujący do naszych czasów.
Barokowe osiowe i symetryczne założenie, z usytuowanym centralnie dworem poprzedzonym podjazdem i dziedzińcem flankowanym dwoma oficynami, zrealizowane zostało przez Bronikowskich w 1738 r. Przebudowy dworu, przeprowadzane w XIX i XX w., zmieniły w znacznym stopniu jego otoczenie, niemal całkowicie wnętrze i częściowo elewacje, które zachowały jednak dawną artykulację oraz rytm otworów okiennych i drzwiowych.
Bez zmian zachował się zasadniczy kształt barokowej, parterowej, częściowo podpiwniczonej bryły, założonej na prostokątnym rzucie, z niewielkim ryzalitem w środkowej partii elewacji tylnej, zwieńczonej wysokim mansardowym dachem. Zachowała się również trzyokienna wystawka na osi elewacji frontowej, zamknięta szczytem o falistych liniach spływów. W szczycie tym, obok dekoracji roślinnej ze wstęgami, umieszczona została data budowy – rok 1738 oraz rok 1912 – zapewne data przebudowy dworu bądź przejęcia go przez nowych właścicieli. Dwa boczne, pozorne, dwuosiowe ryzality tej elewacji, zwieńczone również szczytami o wolutowych spływach, pochodzą już z późniejszego okresu.
W przekształconym znacznie wnętrzu zachowała się sień w środkowej części frontowego traktu oraz położony za nią salon, wysunięty ryzalitem w stronę regularnego dawniej ogrodu. Ogród ten zastąpiło w XIX w. krajobrazowe założenie parkowe.
Od 2016 r. dwór jest własnością Archidiecezji poznańskiej.
Adres:
64-551 Otorowo
tel. 61 291 70 80