STARY TOMYŚL

Stary Tomyśl (powiat nowotomyski, gmina Nowy Tomyśl) leży około 3 km na północ od Nowego Tomyśla.

Wieś znana była jako Tomyśl od czasów średniowiecza. Określenie „Stary” dodano jej po założeniu w 1778 r. Nowego Tomyśla. Założycielami miasta Nowy Tomyśl oraz właścicielami rozległych dóbr ziemskich obejmujących kilkanaście okolicznych wsi byli Szołdrscy herbu Łodzia. Weszli oni w posiadanie tego majątku około 1730 r. poprzez małżeństwo Ludwika Szołdrskiego, wojewody inowrocławskiego, z Marianną z Unrugów herbu własnego. Wcześniej należały one do Opalińskich, którzy kupili je od Ostrorogów Lwowskich.

Dwór w Starym Tomyślu wzmiankowany jest w przekazach od 1751 r. i w tym czasie prawdopodobnie powstał jako siedziba zarządcy lub dzierżawcy.

W ostatnich czasach budynek przeszedł dość gruntowną i niezbyt poprawną renowację, w trakcie której przekształcone zostały częściowo wnętrza i zniszczone całkowicie pierwotne opracowanie elewacji. Zachował się natomiast kształt barokowej bryły założonej na prostokątnym rzucie, parterowej, zwieńczonej wysokim łamanym dachem z lukarnami oraz wystawką na osi elewacji frontowej. Zwieńczenie wystawki w formie szczytu o falistej linii krawędzi i wolutowych dawniej spływach, pierwotnie oszalowane było być może deskami – obecnie pokryte jest gładkim tynkiem.

Dziś można się jedynie domyślać jak wyglądało dawniej otoczenie dworu. Przekształcone zostało gruntownie w XIX w., kiedy majątek przeszedł w ręce niemieckiej rodziny von Poncet. Założony został park i zbudowany nowy pałac, również dziś całkowicie przebudowany.