PYZDRY
Miasto nad Wartą, położone około 20 km na południowy wschód od Wrześni, przy drodze do Kalisza.
Najstarsza wzmianka historyczna potwierdzająca istnienie klasztoru pochodzi z 1277 r. Jego zabudowania – być może już murowane – zostały w 1331 r. zniszczone przez Krzyżaków. Istniejące do dziś budynki kościoła i klasztoru powstały ok. 1339 r. Liczne pożary – m.in. w latach 1589, 1768 i 1880 – oraz następujące po nich odbudowy zmieniły wygląd obu gmachów. W XVII i XVIII w. otrzymały one formy barokowe. Prawdopodobnie w XVII w. powstała po północnej stronie nawy, wtopiona w skrzydło klasztoru, kaplica Matki Boskiej. W 2 poł. XVIII w. wzniesiono wieżę i przebudowano fasadę świątyni, odcięto od kościoła ostatnie przęsło prezbiterium, tworząc w nim zakrystię, oraz przesklepiono nawę i prezbiterium. W 1864 r. władze rosyjskie dokonały kasaty klasztoru. Około 1910 r. przeprowadzono renowację wnętrza kościoła według projektu Aleksandra Przewalskiego.
Obecnie świątynia pełni rolę kościoła filialnego, w dawnym klasztorze zaś mieszczą się m.in. Muzeum Regionalne i biblioteka.
Kościół pw. Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela – w zrębie gotycki, przekształcony w formach barokowych – jest budowlą jednonawową z węższym prezbiterium zamkniętym wielobocznie. W nawie i prezbiterium sklepienia żaglaste z pozornymi kopułkami, w kaplicy – sklepienia kolebkowe z lunetami. Wyposażenie wnętrza niejednorodne, m.in. neobarokowe ołtarze z ok. 1910 r. (w głównym krucyfiks i rzeźby świętych Piotra i Pawła z 2 poł. XVIII w.), dwa późnobarokowe konfesjonały z ok. 1790 r., klasycystyczna ambona z ok. 1800 roku.
Dawny klasztor - w bryle gotycki, później wielokrotnie przebudowywany – przylega do kościoła od strony północnej. Jest piętrowym budynkiem o czterech skrzydłach otaczających wirydarz. W krużgankach znajdują się malowidła ścienne wykonane w 1733 r. przez Adama Swacha. Podczas ich restauracji w latach 1956-58 odkryto tam gotycką polichromię figuralną (2 poł. XIV – początek XVI w.) oraz renesansowe malowidła o motywach roślinnych (2 poł. XVI wieku).
Więcej:
muzeum-pyzdry.locloud.pl
Adres:
Muzeum Regionalne w Pyzdrach
ul. Kaliska 25a
62-415 Pyzdry
tel. 63 220 57 33