GĘBICE

Wieś położona w gminie Pępowo w powiecie gostyńskim, około 20 km na południe od Gostynia.

Gębice (gmina Pępowo, powiat gostyński) mają przypuszczalnie XII-wieczną metrykę, choć po raz pierwszy w przekazach pisanych pojawiają się w 1427 roku. Znajdujące się tu dobra ziemskie należały wtedy do rodziny Fryczów, później przeszły w ręce Zdunowskich, Kromolickich oraz Miaskowskich herbu Bończa, którzy pozostawali tu do początku XVIII wieku. Siedzibą ich był drewniany dwór, przy którym znajdował się włoski ogród.

Od 1734 roku, jako właściciel posiadłości występuje Stanisław Mierucki, po nim Piotr Krzyżanowski, a od 1816 roku Bogusław Bojanowski herbu Junosza. Inicjatorem budowy nowej, klasycystycznej rezydencji był Hieronim Gorzeński herbu Nałęcz, który wszedł w posiadanie majątku poprzez małżeństwo z Antoniną z Bojanowskich, córką Bogusława. Po śmierci Hieronima Gorzeńskiego, w gębickim pałacu mieszkała nadal wdowa po nim, natomiast syn i późniejszy spadkobierca, Antoni, ożeniony z Magdaleną z Bojanowskich, przeniósł swoją siedzibę do Śmiełowa. Wkrótce majątek został sprzedany i przeszedł w posiadanie Fritza Lucke.

W 1883 roku, sąsiadującą z Chociszewicami majętność gębicką, wykupiła za 510 tysięcy marek Maria Mycielska, córka Teodora i Anieli z Mielżyńskich, właścicieli sprzedanych już w tym czasie Chociszewic. W jej czasach dobudowano do pałacu neorenesansowe skrzydło z niską wieżą z tarasem widokowym. W rękach Mycielskich herbu Dołęga, Gębice pozostawały do 1939 roku. Na początku lat 20. XX w. właścicielami byli  Elżbieta i Ludwik Mycielscy, a w 1935 roku osiadł tu Stanisław Rostworowski, ożeniony z Marią z Mycielskich, autor wielu publikacji z dziedziny wojskowości, nauk przyrodniczych i rolniczych, absolwent uniwersytetu we Fryburgu, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, żołnierz Legionów, uczestnik powstań śląskich oraz adiutant gen. Władysława Sikorskiego.

Zbudowany około 1825 roku dla Gorzeńskich pałac, mimo przebudowy, jest znakomitym przykładem klasycystycznej architektury, o doskonałych proporcjach dwukondygnacyjnej bryły nakrytej niskim, czterospadowym dachem. Pałac założono na prostokątnym rzucie, z trójbocznym ryzalitem w osi elewacji tylnej, dwoma płytkimi ryzalitami bocznymi oraz okazałym portykiem od frontu. Pokryte tynkiem elewacje pałacu, o regularnym układzie prostokątnych okien w architektonicznych obramieniach, ozdobione zostały boniowaniem, a kondygnację parteru i piętra rozdzielono pasem gładkiego, kordonowego fryzu, ujętego profilowaniem. Główny akcent kompozycyjny elewacji frontowej skupia się na jej części środkowej poprzedzonej okazałym, czterokolumnowym portykiem z trójkątnym naczółkiem. W polu naczółka oraz w jego zwieńczeniu umieszczona została płaskorzeźbiona dekoracja z herbami właścicieli: Nałęcz Gorzeńskich i Junosza Bojanowskich.

Mimo przekształceń, jakim ulegało wielokrotnie wnętrze pałacu, zachował się jego zasadniczy układ i kompozycja przestrzenna z sienią i salonem na osi oraz zespołem pomieszczeń bocznych parteru i reprezentacyjnego piętra. Zachowały się również pozostałości wystroju – dekoracja sztukatorska zwieńczenia ścian, obrzeży i pola sufitów, ozdobna balustrada schodów oraz kolumnada holu na piętrze.

Krajobrazowe założenie parkowe rozplanowane zostało równocześnie z podjęciem prac przy budowie pałacu, a przy jego tworzeniu wykorzystano pozostałości wcześniejszego  ogrodu. Włączono je do nowej, malowniczej kompozycji z dwoma stawami, strumieniem i wijącymi się swobodnie alejami przebiegającymi wokół starannie komponowanych skupisk zieleni. W parku zachował się obelisk z krzyżem, wystawiony dla upamiętnienia Ludwika Mycielskiego, poległego w powstaniu styczniowym.

Więcej:
www.palac-gebice.pl

Adres:
Gębice 35
63-830 Pępowo
tel. 065 573 61 50