Jutrosin leży w południowej Wielkopolsce, ok. 25 km na północny wschód od Rawicza, nad rzeką Orlą.
Nazwa Jutrosin pochodzi od Jutrocha, dawnego właściciela wsi, nie od razu bowiem Jutrosin został miastem. W wydanym 15 lipca 1281 r. dokumencie, książę wrocławski Henryk IV Probus nadał rycerzowi o imieniu Jeszko wieś Łagiewniki oddaloną od Jutrosina o 12 km. Pierwsza wyraźna wzmianka o mieście pochodzi z roku 1440. Nieco inną wersję założenia miasta opowiada legenda.
W roku 1642 ówczesny właściciel Jutrosina, Stanisław Prokop Kołaczkowski, sprowadził tu protestantów z ogarniętego pożogą wojny trzydziestoletniej Śląska i nadał im rozległe przywileje. Gmina protestancka istniała tutaj przez ponad 300 lat, aż do roku 1945, kiedy to decyzją mocarstw zwycięskich wszyscy Niemcy musieli opuścić obszar nowej Polski. Zabrali ze sobą bolesny bagaż kilkusetletniej tradycji i tęsknotę za utraconym miejscem swego urodzenia.
Jutrosin dzielił losy Ojczyzny, stając się w roku 1793, po drugim rozbiorze Polski, częścią Królestwa Prus. Przez blisko 123 lata trwała niewola narodowa. W okresie Insurekcji Kościuszkowskiej sformowano tutaj oddział powstańczy, który wyzwolił miasto z rąk pruskich.
Od 3 września 1835 r. Jutrosin posiadał ordynację miejską, przestał być miastem prywatnym. Ostatni właściciel, hr. Kazimierz Potulicki sprzedał klucz dóbr jutrosińskich księciu Adamowi Konstantemu Czartoryskiemu.
Wraz z zakończeniem I wojny światowej przyszło odrodzenie narodowe. Powstańcy wielkopolscy wyzwolili Jutrosin 7 stycznia 1919 r. W okresie międzywojennym 1/3 mieszkańców miasta stanowili Niemcy, natomiast liczba ludności żydowskiej stale się zmniejszała. 22 stycznia 1945 r. Jutrosin został wyzwolony przez żołnierzy 4 Armii Pancernej I Frontu Ukraińskiego.
Warto zobaczyć:
Jutrosin posiada typowo miejski układ urbanistyczny z dużym rynkiem otoczonym zadbanymi kamieniczkami i ratuszem. U wylotu przylegającej do rynku ul. Tadeusza Kościuszki stoi kościół parafialny pw. św. Elżbiety z polichromiami Antoniego Procajłowicza i witrażami Józefa Mehoffera. Na zachodnim krańcu miasta znajduje się kościół pw. św. Krzyża, pełniący obecnie funkcje kaplicy cmentarnej. Przy kościele warto zwrócić uwagę na mogiłę Izydora Kaminiarza zawierającą prochy pomordowanych w obozie w Sachsenhausen, gdzie zginął ten zasłużony burmistrz miasta w okresie międzywojennym. Na cmentarzu warto również odszukać grobowiec z płytą płk. Franciszka Budziszewskiego, bohatera Insurekcji Kościuszkowskiej. Przy ul.Wrocławskiej 39 Muzeum Ziemi Jutrosińskiej.
Jesienią 2011 r. zakończono budowę przylegającego do miasteczka zalewu (powierzchnia lustra wody wynosi 92 ha., a powierzchnia ogólna obiektu – 120 ha). W przyszłości nad zalewem, pełniącym przede wszystkim funkcje retencyjne, powstać ma infrastruktura rekreacyjna.
Przez Jutrosin przebiega międzynarodowa trasa rowerowa R – 9, biegnąca z Chorwacji do Gdańska.
Więcej:
www.jutrosin.eu