Wnętrze grodu
Wnętrze grodu było zabudowane drewnianymi domami, odkryto m.in. relikty kuźni. Gród zamieszkany był przez ok. 1000 osób, tj. 7 razy więcej osób niż liczy Grzybowo obecnie. Charakter znalezisk, m.in. uzbrojenia i ozdób, dowodzi wysokiego statusu mieszkańców oraz prowadzenia przez nich handlu dalekosiężnego. Z racji wielkości i centralnego położenia w państwie piastowskim gród spełniał bardzo ważną rolę. Badania prowadzone w latach kolejnych odsłonią zapewne wiele tajemnic tego miejsca.
Gród prosperował do drugiej poł. X w. Z końcem okresu świetności Grzybowa wiąże się powstanie silnego ośrodka osadniczego w Gnieźnie. Być może mieszkańcy Grzybowa w związku z podniesieniem się poziomu wód w rzece Struga i podtopieniem grodu przenieśli się na pagórkowaty teren dzisiejszego Gniezna. Pozostaje to w sferze przypuszczeń, podobnie jak przyjście na świat w Grzybowie Ziemomysła, ojca Mieszka I.
Gród w Grzybowie istniał do poł. XI w., później został opuszczony, a z czasem jego wnętrze zostało zamienione w… pola uprawne.
Pochodzenie nazwy
Znacznie późniejsze są zapiski o Grzybowie znalezione w dokumentach, pochodzą bowiem z XIV w. Wtedy to wieś należała do członków rozgałęzionego rodu wielkopolskiego Bylinów Szreniawitów o dość frapujących nazwiskach… Grzyb i Wódka. Od obu nazwisk utworzono nazwy wsi – Grzybowa i sąsiedniej.
W 2002 r. na terenie grodziska za sprawą obecnego właściciela, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, postawiono zabytkową drewnianą chałupę z pocz. XIX w. z Dziekanowic k. Gniezna. Stanowi ona bazę dla archeologów prowadzących badania.
Zabytki Grzybowa
Część z wykopanych na grodzisku w Grzybowie zabytków prezentowana jest w muzeum we Wrześni. Znajdują się tam zrekonstruowane naczynia gliniane, ozdoby, elementy uzbrojenia oraz przedmioty codziennego użytku wykonane z kości, poroża, różnych metali, kamienia, drewna czy gliny. Na szczególną uwagę zasługują wspomniane już arabskie dirhemy, srebrne monety będące częścią znalezionego skarbu, w którego skład wchodziły też różne ozdoby. Na wystawie można oglądać również makietę grodu, pozwalającą choć w przybliżeniu określić jego rzeczywistą wielkość.
Zjazdy Wojowników
Towarzystwo Przyjaciół Grodu w Grzybowie organizuje corocznie w przedostatnią sobotę i niedzielę sierpnia Ogólnopolskie Zjazdy Wojowników Słowiańskich z bogatym programem, m.in. turniejami wojów, pokazami dawnych rzemiosł i jadła, weselem słowiańskim oraz zabawami plebejskimi. Z grodziskiem jest związana Drużyna Książęca Grodu Grzybowskiego występująca na licznych turniejach wojów oraz rycerzy w kraju i zagranicą.
Więcej na stronie internetowej muzeum.
www.grodgrzybowo.pl
Wczesnośredniowieczny gród w Grzybowie / red. Marcin Danielewski i Jacek Wrzesiński. Warszawa 2021.
Adres:
Rezerwat Archeologiczny w Grzybowie
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Dziekanowice 32
62-261 Lednogóra
tel. 61 427 50 17
kontakt: p. Jacek Wrzesiński