GRANOWO
Duża wieś 11 km na wschód od Grodziska Wielkopolskiego, wzmiankowana już w 1298 roku. Niegdyś gniazdo rodowe Granowskich – herbu Leliwa, z którego wywodził się m.in. Wincenty Granowski (zm. 1411 r.) – kasztelan nakielski i starosta generalny Wielkopolski, dowodzący chorągwią w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Wdowa po Wincentym – Elżbieta z Pilicy Granowska (1372-1420) w 1417 roku została trzecią żoną Władysława Jagiełły. Z końcem 1417 rok koronowano ją na królową Polski. W wiekach następnych Granowo było w ręku m.in. Ujejskich, Radomickich, Działyńskich i Czartoryskich.
Wzmianki o pierwszym kościele granowskim pochodzą już z 1298 roku. W drugiej połowie wieku XVI przeszedł na krótko w ręce innowierców. Obecną świątynię w miejscu poprzedniej wzniesiono w 1729 roku z fundacji Doroty z Broniszów Radomickiej, wojewodziny inowrocławskiej. Konsekracja świątyni odbyła się w roku 1749. Jest to budowla orientowana, konstrukcji zrębowej na podmurówce z kamienia, ze ścianami oszalowanymi. Od zachodu przylega do niej wieża zwieńczona cebulastym hełmem, nad którym sterczy chorągiewka z widocznymi jedynie dzisiaj cyframi – 17.. Hełm wieży pokryty jest łuską gontową. Także gontem pokryte są dwuspadowe dachy świątyni, podobnie jak i dach pulpitowy nad zakrystią. Od północy do kościoła przylegają zakrystia i kaplica, natomiast od południa i zachodu dwie kruchty. Nad wejściem zachodnim niewielki pulpitowy daszek wsparty na słupach.
Jest to świątynia wzniesiona na planie prostokąta, jednonawowa, z nieco węższym prezbiterium zamkniętym wielobocznie, nakryta stropem z listwową kratownicą i fasetą. Całość wnętrza utrzymana jest w kolorycie surowego drewna.
Prezbiterium wypełnia barokowy ołtarz główny z XVIII wieku, z umieszczonym w polu środkowym alegorycznym obrazem z pierwszej połowy XVIII wieku, przedstawiającym Dzieciątko Jezus jako Salvator Mundi, czyli Zbawca Świata, w otoczeniu niewiast. Po bokach obrazu dwie rzeźby, z prawej zaś św. Piotr z Tarsu z mieczem w dłoni. Po bokach zwieńczenia, na szczycie kapiteli ołtarzowych kolumn barokowe rzeźby dwóch świętych zakonników, nie znanych dzisiaj z imienia. Pośrodku zwieńczenia ołtarza obraz z wizerunkiem patrona granowskiego kościoła – św. Marcina z Tours, datowany na pierwszą połowę XVIII stulecia. Tuż obok ołtarza głównego ustawione są w prezbiterium dwie rzeźby świętych zakonników – św. Franciszka biedaczyny z Asyżu, oraz św. Dominika, założyciela zakonu kaznodziejskiego dominikanów. Od frontu ściany prezbiterium spina w górze profilowana belka tęczowa z łacińskim napisem oraz datą budowy kościoła – 1729. Pośrodku belki krucyfiks z nieco młodszą metryką od belki. Poniżej uwagę przykuwa niezwykle ciekawa chrzcielnica XVIII-wieczna, której misę podtrzymuje rzeźbiona w drewnie sylwetka anioła. Na pokrywie misy chrzcielnej widoczna data – 1735.
