królowa Czech i Polski, zasłużona dla rozwoju czeskiej kultury i architektury. Szczególnie miasta Hradec Kralove oraz Brna. Znana wśród czeskich poddanych jako „piękna Polka”.
Urodziła się 1 września 1288 roku w Poznaniu jako córka przyszłego króla Przemysła II i Ryksy szwedzkiej. Jest pierwszą polską kobietą, której dzienną datę urodzenia i śmierci zapisano w annałach.
Wcześnie została sierotą i opuściła Wielkopolskę, by w 1303 roku poślubić Wacława II Przemyślidę. W tym samym czasie koronowana na królową Czech i Polski co dawało asumpt do legitymizacji władzy dla czeskiego władcy. Została pierwszą Piastówną na tronie polskim, tytułując się "...bis regina" - podwójna królowa. Ze związku z Wacławem II przyszła na świat jedyna córka Agnieszka. Po jego śmierci ponownie ślubowała Rudolfowi Habsburgowi, który zmarł niedługo potem. Królowa ponownie owdowiała i to przed 20 rokiem życia.
Zapamiętana jako wykształcona kobieta, fundatorka klasztorów, szpitala, zasłużona mecenas sztuki i propagatorka kultury. W testamencie uwzględniła darowizny dla katedry poznańskiej, gdzie spoczywają jej rodzice.
Zmarła 19 września 1335 roku. Została pochowana w Brnie na Morawach.
Więcej:
Elżbieta Ryksa : królowa, kobieta, mecenas sztuki, Wojciech Iwańczuk, W: Kronika Miasta Poznania 1995, nr 2, s. 153-164.
Duczmal Małgorzata, Ryksa Elżbieta. Królowa Polski i Czech, Wydawnictwo Manuskrypt, 2010.