KOŚCIAN

Miasto powiatowe leżące nad Kanałem Kościańskim, będącym odcinkiem skanalizowanej Obry. Oddalone około 48 km na południowy zachód od Poznania. Stąd pochodzą popularni współcześnie: dwukrotni medaliści Mistrzostw Świata (2007 i 2009) w piłce ręcznej — Bartosz i Michał Jureccy (ur. 1974, 1984) oraz dziennikarz radia ZET — Rafał Bryndal (ur. 1960). Tutaj także urodził się twórca tzw. „polskiej szkoły boksu” — Feliks „Papa” Stamm (1901–1976).

Historia

Nazwa miasta prawdopodobnie utożsamia roślinę bagienną koścień porastającą podmokłą dolinę Obry. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1296 r. i wymienia nazwę Cosczan. Prawa miejskie Kościan otrzymał w 2 połowie XIII w. W 1400 r. król Władysław Jagiełło (1351–1434) odnowił przywilej, lokując miasto na prawie magdeburskim. W XV w. Kościan był największym miastem wielkopolskim zaraz po Poznaniu. Jako prężny ośrodek sukienniczy  podupadł po najeździe szwedzkim (1655–1660), kiedy rajtarzy spalili miasto za pomoc udzielaną polskim bojownikom Krzysztofa Żegockiego (1618–1673). Ponownie został zniszczony podczas działań wojny północnej (1700–1721), by już w 2 połowie XVIII w. odbudować swoje znaczenie w Wielkopolsce.
Po II rozbiorze Polski w 1793 r. dostał się pod pruskie panowanie. Krótko funkcjonował w granicach Księstwa Warszawskiego (1807–1815). Po tym okresie ponownie przeszedł w obręb administracji pruskiej, a jego niemiecka nazwa brzmiała Kosten. W 2 połowie XIX w. nastąpił szybki rozwój przemysłu dzięki uruchomionemu połączeniu kolejowemu Poznań–Wrocław w 1857 r. Miasto zostało wyzwolone przez powstańców wielkopolskich w 1919 r. Po 20 latach spokoju ponownie Kościan został poddany próbie niemieckiej agresji. W 1940 r. hitlerowcy zagazowali 534 penitencjariuszy pobliskiego zakładu dla nerwowo i psychicznie chorych. 27 stycznia 1945 r. miasto wyzwolili żołnierze radzieccy 1 Frontu Ukraińskiego.
Obecnie Kościan jest ośrodkiem przemysłowym, handlowym i usługowym.

Warto zobaczyć

Pośrodku rynku stoi ratusz z połowy XIX w., w którego wnętrzach mieści się obecnie Muzeum Regionalne im. dr. Henryka Florkowskiego. Miłośnicy oglądania zbiorów muzealnych będą mogli tutaj zobaczyć eksponaty z zakresu archeologii, historii, etnologii i numizmatyki.
Obok rynku przy ulicy Kościelnej gotycki kościół farny Wniebowzięcia NMP z XVI-wiecznym bogatym wyposażeniem, jeden z najciekawszych obiektów sakralnych w Wielkopolsce.
Przy placu Niezłomnych neobarokowy kościół Pana Jezusa z 1905–1907 r.
Na jednym z budynków tablica poświęcona pamięci wspomnianego wyżej Feliksa Stamma (1901–1976).
Przy ulicy Wrocławskiej gotycki kościół św. Ducha fundowany wraz ze szpitalem w 2 połowie XV w.
Na cmentarzu przy ulicy Koszewskiego pomnik-mauzoleum 630 ofiar hitleryzmu. Przy ulicy Wielichowskiej pomnik Franciszka Ratajczaka (1887–27.12.1918) — pierwszego poległego w Poznaniu powstańca wielkopolskiego, który urodził się Śniatach (23 km na wschód od Kościana).
Innego rodzaju atrakcję stanowi obiekt rekreacyjno-wypoczynkowy Nenufar Club oraz pięknie wyremontowana dawna wieża ciśnień, w której znajduje się obserwatorium astronomiczne z obrotową wieżą oraz ściana wspinaczkowa.

Więcej:
Dzieje Kościana. T. I i II, pod red. Tadeusza Zimniewicza, Kościan 2000.
www.koscian.pl