Zamek w Kórniku

dział:

Katalog obiektów

komentarze: 0

Załączniki audio

Zamek w Kórniku

Pobierz

Szanowni Państwo!

Wyruszając na szlak, nie zawsze mamy możliwość skorzystania z usługi wykwalifikowanego przewodnika, a zwiedzanie z książką w ręku nie zawsze jest wygodne. Aby ułatwić Państwu poruszanie się po wielkopolskich trasach proponujemy nową formę zwiedzania. Do niektórych proponowanych przez nas tras załączyliśmy do pobrania pliki MP3 z nagranym opisem trasy i wybranych obiektów. Mamy nadzieję, że ta propozycja spotka się z Państwa życzliwym przyjęciem.

Jednocześnie informujemy, że umieszczone na stronie www.regionwielkopolska.pl nagrania stanowią własność Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Są one przeznaczone tylko dla turystów indywidualnych. Zabrania się wykorzystywania ich do celów komercyjnych, w tym oprowadzania wycieczek grupowych z wykorzystaniem naszych nagrań oraz umieszczania ich w innych środkach przekazu (zarówno w całości jak i w części). Jednocześnie wyrażamy zgodę na umieszczanie linków do naszej strony. Pobierając MP3 z tej strony akceptuję powyższe warunki i poddaję się odpowiedzialności prawno- sądowej za naruszenie powyższych warunków.

Podstawą przebudowy zamku, z nałożeniem nowej szaty o neogotyckiej formie, był projekt Schinkla, modyfikowany w trakcie prac przez Mariana Cybulskiego i Wiktora Stabrowskiego pod dyktando i według gustu obojga Działyńskich. Wykonawcami przeważnie byli polscy artyści i rzemieślnicy, których praca często osiągała najwyższy poziom artyzmu.

Na zbiory biblioteczne, militaria i dzieła sztuki przeznaczona została Sala Mauretańska – największa w rezydencji. Zdobiące fasadę i wnętrza herby Ogończyk Działyńskich i Jelita Zamoyskich mówiły kto jest właścicielem kórnickiego zamku. Natomiast herby Ogończyk i Pogoń Czartoryskich sygnalizować miały następnych dziedziców. Herby zdobiące strop sali jadalnej przypominały znane polskie rody spowinowacone z Działyńskimi, a te zawieszone nad schodami wiodącymi na ostatnią kondygnację upamiętniały dawnych właścicieli zamku.

O świetności państwa polskiego czasów przedrozbiorowych mówiły umieszczone w Sali Mauretańskiej herby województw. Nie wszystkie wnętrza na drugiej, mieszkalnej kondygnacji zamku zdołano ukończyć przed śmiercią Tytusa Działyńskiego. Prace te kontynuowała owdowiała Celina z synem Janem Dzialyńskim. To z jego inicjatywy duża część kórnickiego księgozbioru umieszczona została w przystosowanych do tego celu pomieszczeniach najwyższym piętrze. On również urządził zamkowe muzeum. Do prac architektonicznych przy zamku Jan Działyński zatrudnił architektów Kajetana Jankowskiego i Zygmunta Gorgolewskiego, korzystał również z rad Francuza, Maurice Ouradou.

Za czasów Tytusa Działyńskiego rozpoczęto, zakrojone na szeroką skalę, prace przy ogrodzie. Regularne założenie Teofili Potulickiej ustąpiło miejsca romantycznemu. Z dawnego ogrodu ostała się aleja lipowa, a resztę powierzchni zajęły trawniki, klomby, kwitnące krzewy, kwietne rabaty i drzewa. Wyznaczono dróżki o swobodnym rysunku, dużą atrakcją były sprowadzane z zagranicznych szkółek egzotyczne rośliny. Z dwóch XVIII-wiecznych murowanych pawilonów zostawiono jeden, który rozbudowano z myślą o umieszczeniu tam księgozbioru. Na północnym obrzeżu nowego ogrodu stanęła w 1846 r. wspaniała oranżeria, zbudowana według projektu Gustawa Gottgetreua. Obiekt ten nie przetrwał, rozebrany został w 1942 r. Podobnie jak przy wykańczaniu zamku, także i w ogrodzie Jan Działyński kontynuował dzieło ojca, dosadzając nowe egzemplarze drzew i krzewów oraz rozbudowując przyogrodowe szkółki.
Po śmierci Jana Działyńskiego , który zmarł bezpotomnie w 1880 r., majątek kórnicki z zamkiem i wszystkimi znajdującymi się tam ruchomościami, dziełami sztuki i biblioteką, odziedziczył jego siostrzeniec, Władysław Zamoyski.

Restrykcje pruskiego zaborcy uniemożliwiły nowemu właścicielowi bezpośrednie zarządzanie odziedziczonymi dobrami. W 1885 r. zmuszony został do opuszczenia Kórnika, do którego powrócił dopiero w 1920 r. Władysław Zamoyski był przekonany, że majątek, wraz z bezcennym księgozbiorem, służyć winien całemu społeczeństwu, ale dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości mógł ten zamiar zrealizować. Krótko przed śmiercią (zmarł 30 lipca 1924 r.) utworzył Fundację „Zakłady Kórnickie ”, której w testamencie zapisał majątek zakopiański i kórnicki, w tym zamek z biblioteką, zbiorami muzealnymi, meblami i obrazami.
W 1925 r.

Fundacja zatwierdzona została przez senat i od tego momentu zarządzała darem Władysława Zamoyskiego. Od 1952 r. zamkiem z biblioteką i zbiorami muzealnymi administruje Polska Akademia Nauk. Zarówno Władysław Zamoyski, jak i kierownictwo dwu kolejnych placówek dokładało starań, by budowlę z wyposażeniem, muzealia i rozrastającą się bibliotekę zachować w dobrym stanie. Dzięki temu można dzisiaj oglądać wnętrza wypełnione meblami, które stały tam już za czasów Działyńskich. Wśród obrazów liczne portrety przypominają dawnych właścicieli i osoby z nimi spokrewnione, a w muzealnych wnętrzach – obok militariów – podziwiać można cenne przedmioty, które należały do osób dawnej w tej rezydencji mieszkających.

Zgodnie z Rozporządzeniem Prezydenta z dnia 15 czerwca 2011 r. zespół zamkowo-parkowy wraz z kościołem parafialnym w Kórniku został uznany za pomnik historii.

Dużą atrakcją dla zwiedzających jest arboretum, które szczególnie chętnie jest odwiedzane w maju, kiedy kwitną azalie i rododendrony.

O innych atrakcjach Kórnika można przeczytać tutaj.

Film o Kórniku jako pomniku historii

Więcej:
www.bkpan.poznan.pl