• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Dzieje Wielkopolski | Dzieje miast | Gniezno

Gniezno

  • Powstanie Wielkopolskie
  • Ważniejsze rocznice
  • Ważniejsze wydarzenia
  • Kalendarium dziejów
  • Dzieje miast

Gniezno

dział:

Dzieje Wielkopolski

komentarze: 0
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka
Gniezno

GNIEZNO

Miasto powiatowe o bogatej historii, z którym najsilniej związane są początki państwa polskiego. Położone w paśmie pagórków moreny czołowej, z centrum nad trzema jeziorami: Jelonek, Świętokrzyskim i Winiary. Współczesne miasto, jedno z większych w Wielkopolsce, ważny punkt na Szlaku Piastowskim.

Historia

Początki Gniezna giną w pomroce dziejów. Brak źródeł pisanych i niepełne jeszcze badania archeologiczne nie pozwalają na jednoznaczne określenie genezy grodu gnieźnieńskiego. Do czasu muszą wystarczyć podania i legendy. Nie ulega kwestii, że początki Gniezna jako ośrodka władzy – wpierw plemiennej, a później państwowej – związane są ze Wzgórzem Lecha, nad którym dziś dominuje bazylika archikatedralna.
Do niedawna przypuszczano, że wieloczłonowe założenia grodowe na Wzgórzu wznoszono przez dwa stulecia, od końca VIII do pocz. XI w. Obecnie historycy przyjmują, że na przełomie VIII i IX w. powstała na Wzgórzu Lecha osada otwarta, a ok. 940 r. dwuczłonowe (gród i podgrodzie) założenie grodowe, obejmujące centralną część Wzgórza. Było ono otoczone wałami drewniano-ziemnymi. W kolejnych latach X w. od południa dobudowany został następny człon, tzw. drugie podgrodzie.
Dalsza faza rozbudowy grodu gnieźnieńskiego przypadła na czasy panowania Bolesława Chrobrego i Mieszka II, czyli od przełomu X i XI w. do 1038 r. Wzmocniono wówczas wały najstarszej części grodu, a od północy dobudowano kolejny, czwarty człon zespołu grodowego, uznawany dziś za zasadniczy gród książęcy. Człon południowy, sięgający do jez. Jelonek, zapewne w latach 20. XI w. został otoczony nowymi wałami drewniano-ziemnymi w miejsce dotychczasowej palisady i fosy. Równolegle z grodem rozwijały się rozlokowane wokół niego osady.
Wielkość grodu gnieźnieńskiego, jego znaczenie polityczne i gospodarcze, są podstawą do uznania jego stołecznej roli najpierw w państwie Polan, w tzw. państwie gnieźnieńskim, a potem w krzepnącym państwie polskim. W X w. Gniezno niewątpliwie posiadało największe znaczenie wśród grodów wielkopolskich. Tutaj najczęściej przebywał książę, a potem król. Według Galla Anonima w czasach Bolesława Chrobrego Gniezno wystawiało największy kontyngent sił zbrojnych: 1500 pancernych i 5000 tarczowników.
Wcześniej gród zapewne był ośrodkiem kultu pogańskiego. Istnieją hipotezy, że pierwsza świątynia chrześcijańska powstała na Wzgórzu Lecha jeszcze w IX w., a prekursorami nowej wiary byli mnisi irlandzcy. W X w. w chrystianizującej się Polsce Gniezno zaczęło odgrywać kluczową rolę. Po 966 r. wzniesiono w kompleksie grodowym pierwszy kościół. Stąd w 997 r. biskup Wojciech wyruszył na wyprawę misyjną do kraju Prusów. W 1000 r. nowy, obszerny kościół wybudowany przez Chrobrego na podgrodziu został podniesiony do rangi świątyni arcybiskupa, sprawującego nadzór nad diecezjami w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. W tymże 1000 r. przybył do Gniezna z pielgrzymką do grobu św. Wojciecha cesarz niemiecki Otton III. W tutejszej katedrze odbyła się w 1025 r. koronacja pierwszego króla Polski – Bolesława Chrobrego, a wkrótce także jego syna Mieszka II.

Strony: 1 2 3 4 5

Galeria artykułu

  • Katedra w Gnieźnie
  • Kościół farny pw. Trójcy Świętej w Gnieźnie
  • Kościół Franciszkanów w Gnieźnie
  • Dolina Pojednania i kościół pw. św. Jana w Gnieźnie
  • Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu