• Przejdź do menu głównego
  • Przejdź do treści strony
  • Przejdź do wyszukiwarki
  • Przejdź do mapy serwisu i danych kontaktowych
Logo serwisu Regionwielkopolska.pl Logo serwisu Regionwielkopolska.pl
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Twój schowek (0)

Regionwielkopolska.pl - wszystko o Wielkopolsce

Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Patron serwisu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
Twój schowek (0)
A- A A+
A
  • Baza wiedzy
    • Dzieje Wielkopolski
    • Przyroda i jej ochrona
    • Kultura ludowa
    • Architektura
    • Wybitni Wielkopolanie
    • Turystyka
    • Wielkopolskie naj…
    • Ciekawostki
  • Katalog obiektów
    • Miejsca historyczne
    • Muzea
    • Obiekty drewniane
    • Obiekty sakralne
    • Parki krajobrazowe
    • Parki narodowe
    • Pomniki
    • Pomniki przyrody
    • Rezerwaty
    • Zamki, pałace, dwory
    • Pozostałe
  • Wydarzenia
  • Informacje praktyczne
  • O nas
  • Questy
Strona główna | Architektura | Gotyk | Budowle świeckie

Budowle świeckie

  • Styl romański
  • Gotyk
    • Sztuka
    • Budowle świeckie
    • Kościoły i klasztory
  • Renesans i manieryzm
  • Barok i rokoko
  • Klasycyzm
  • Eklektyzm, secesja, modernizm
    • Modernizm
    • Secesja
    • Eklektyzm
  • Postmodernizm
  • Architektura drewniana

Budowle świeckie

dział:

Architektura

komentarze: 0
  • dodaj do schowka
  • usuń ze schowka

Rozbudowaną formę – dwóch równolegle postawionych budynków z podwójnym murem i wieżą bramną – otrzymał wzniesiony w latach 1418-26 zamek bp. Andrzeja Łaskarza w Gosławicach (dziś w granicach Konina). Po siedzibie rodziny Ostrorogów w Ostrorogu (z XV w.) pozostał tylko nasyp ziemny i mało widoczna fosa, resztki zamku Potulickich w Chodzieży (z XV/XVI w.) przebudowano na fabrykę porcelitu, relikty zamku Danaborskich w Danaborzu w powiecie wągrowieckim (z XIV/XV w.) odsłonili ostatnio archeolodzy. W Krajence na murach gotyckiego zamku Donaborskich z początku XV w. powstał w 1774 r. kościół parafialny.

Najlepiej funkcję i walory obronne zamku średniowiecznego widać w Borysławicach Zamkowych (powiat kolski). Zachowały się tu pozostałości rezydencji obronnej, wzniesionej ok. 1425 r. dla prymasa Wojciecha Jastrzębca, i rozbudowanej zapewne w 1 połowie XVI w.

Połączenie obu rozwiązań, tzn. budynku mieszkalnego i wieży obronnej, zastosowano w zamku arcybiskupów gnieźnieńskich w Uniejowie. Powstał on w dwóch fazach: ok. 1365 r. (staraniem wspomnianego już abp. Skotnickiego) i w połowie XV w., gdy dostawiono doń baszty oraz wzmocniono mury.

Wobec rozwoju artylerii, łatwo kruszącej ceglane mury, w obiektach o znaczeniu militarnym od XVI w. stosowano wyłącznie fortyfikacje ziemne. Najlepiej zachowanymi w Wielkopolsce (choć tylko częściowo) umocnieniami tego typu są pozostałości fortecy w Zbąszyniu, wzniesionej przez Ciświckich w latach 1613-27 w formie założenia obronno-reprezentacyjnego, zwanego z włoska palazzo in fortezza. Niewielkie fragmenty wałów ziemnych dawnych twierdz obejrzeć można w Drezdenku (1602-04, zniesionej w 1763 r.) i Lesznie (1636-39, rozebranej w 2 połowie XIX w.).

Dawne siedziby rycerskie, choć już anachroniczne w sensie obronnym, były zamieszkiwane jeszcze przez kilka wieków. Najlepszy przykład takiej rezydencji znajduje się w Kalinowej (powiat sieradzki) – na okolonej fosą wysepce stoi obszerny dwór (obecny wzniesiony przez Łubieńskich ok. 1630 r.). W Rososzycy (powiat ostrowski) po zameczku z 2 połowy XV-XVI w. pozostała wysepka na stawie w tamtejszym parku, podobna wysepka po dworze z XIV-XVIII w. zachowała się w Zacharzewie (obecnie w granicach Ostrowa Wielkopolskiego, u zbiegu ulic Skorupki i Wybickiego).

Na pagórku nad stawami między wsiami Staw i Lipka (powiat kaliski) wznosiła się w XIV-XVI w. fortalicja drewniana, a potem do XVII/XVIII w. murowany zamek, po którym pozostały relikty piwnic (zwane przez miejscowych „lodownią”). Kopiec niedaleko kościoła w Wilkowicach (powiat leszczyński) – otoczony fosą, przez którą przebiega grobla – to pozostałość po zameczku z XIV-XV w. Fundamenty gotyckiej siedziby kryje pagórek w parku w Sokołowicach (powiat wolsztyński). Najlepiej chyba zachowane pozostałości po takich budowlach obronnych z XV-XVIII w. – wzgórki oblane stawem i fosą – można zobaczyć w Broniszewicach (powiat pleszewski) i w parku w Mórkowie (powiat leszczyński).

Strony: 1 2 3 4

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Do wiadomości redakcji
( nie będzie publikowany )

Partnerzy

  • Radio Poznań
  • Głos Wielkopolski
  • Nasze Miasto
  • Koleje Wielkopolskie
Baza wiedzy
  • Dzieje Wielkopolski
  • Przyroda i jej ochrona
  • Kultura ludowa
  • Architektura
  • Wybitni Wielkopolanie
  • Turystyka
  • Wielkopolskie naj…
  • Ciekawostki
Katalog obiektów
  • Miejsca historyczne
  • Muzea
  • Obiekty drewniane
  • Obiekty sakralne
  • Parki krajobrazowe
  • Parki narodowe
  • Pomniki
  • Pomniki przyrody
  • Rezerwaty
  • Zamki, pałace, dwory
  • Pozostałe
Wydarzenia
  • Najbliższe wydarzenia
  • Przydatne informacje
  • Strony o Wielkopolsce
O nas
  • O nas
  • O Pracowni Krajoznawczej
  • Używamy pliki cookies

Patroni serwisu:

  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Samorząd Województwa Wielkopolskiego
© Copyrights by Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
  • Polityka prywatności
  • Dostępność serwisu